43 نکته ایمنی هنگام کار با بالابرهای برقی (وینچ)

در این مقاله به بالابرهای ساختمانی (وینچ) می پردازیم که برای کارشناسان ایمنی، بهداشت حرفه ای و HSE بسیار کاربردی و مهم می باشد. امیدواریم نهایت استفاده را کنید.

بالابر چیست ؟

بالابر به ماشینی اطلاق می‌شود که به منظور حمل بار و نفر، یا کار در ارتفاع و یا در خطوط تولید جهت انتقال بار و هم سطح‌سازی به کار می‌رود.

بالابرها از مکانیزم‌های مختلفی برای بالابری استفاده کرده و تفاوت‌های اساسی با بالاکشنده‌ها و جرثقیل‌ها و لیفتراک‌ها دارند. نیروی بالابری توسط انواع مکانیزم‌ها مانند آکاردئونی یا قیچی ، پانتوگراف، تلسکوپ و... در دستگاه‌های مختلف ایجاد می‌گردند که هریک با توجه به نوع کاربرد طراحی می‌گردند. درهریک از این بالابرها عوامل تعیین کننده‌ای همچون ظرفیت، ایمنی، محیط کاری، نوع کاربرد و قیمت تمام شده دستگاه، نوع مکانیزم را مشخص می‌نماید. در ایران به وینچ های ساختمانی که برای بالا کشیدن مصالح به طبقات استفاده می شود به اشتباه بالابر می گویند.

انواع بالابرها :

بالابرهای سیار

جهت کار در ارتفاع و یا انتقال بار و نفر و انجام امور خدماتی،رنگ امیزی،ساخت سازه ها و ساختمان ها و ... کاربرد دارد.

بالابرهای ثابت

بالابرهای ثابت معمولاً در خطوط تولید، انبارها...جهت جابجایی بارهای سنگین و یا انتقال بار، خودرو و همسطح سازی کاربرد دارند و معمولاً نیاز به یک چاهک داشته که در زمان جمع شدن دستگاه در پایین همسطح قرار گیرند.

الف- بالابرثابت هیدرولیک جک مستقیم: در این مدل جک هیدرولیک مستقیماً به میز بار متصل بوده و آن را به سمت بالا هدایت می‌کند. دراین حالت جک در زیر پلاتفرم قراردارد.

ب- بالابرهای ثابت آکاردئونی: در این حالت مکانیزم آکاردئونی توسط جک هیدرولیک باز شده و ارتفاع مورد نیاز را تأمین می‌نماید.

پ- بالابرهای ثابت زنجیری و کابلی هیدرولیکی: دراین حالت چرخ زنجیر و یا قرقره کابل توسط جک هیدرولیک نیمی از کورس حرکت را طی کرده و نیرو توسط زنجیر یا کابل به میز کار انتقال پیدا می‌کند و کل مسیر را طی می‌نماید

بالابرهای برقی

بالابرهای برقی از جمله پرکاربردترین ابزارهای صنعتی و ساختمانی هستند.

در این بالابرها نیروی تولید شده توسط جریان برق باعث جابه جایی بار شده که اغلب در صنایع مختلف مانند خطوط تولید کارخانجات ، انبارها و سالن های مونتاژ، کارگاه های صنعتی ، صنایع ریخته گری و فولاد وفعالیت های ساختمانی به کار می روند.

بالابرهای برقی با ریل های متحرک (برقی یا دستی)  برای جابه جایی بار در مسافت های طولانی و انجام عملیات مکرر مناسبند.

 کنترل حرکات اغلب بالابرهای  برقی توسط صفحه کلید آویزان صورت می گیرد که با دکمه های بالا و پایین و ایست در بالابرهای دوکاره و دکمه های بالا،پایین،چپ،راست و ایست در بالابر های چهار کاره کار می کنند.

مزیت مهم بالابرهای سیم بکسلی کوچک بودن اندازه ، سبک تر و ارزان تر بودن نسبت به بالابرهای زنجیری است.

43 نکته ایمنی هنگام کار با بالابرهای برقی که باید رعایت گردد.

1. بدون آموزش و مهارت کافی با جرثقیل یا بالابر الکتریکی کار نکنید.
2. از جرثقیل یا بالابری که دچار آسیب دیدگی شده و یا بد کار می کند استفاده نکنید.
3. خارج از ظرفیت تعیین شده برای جرثقیل یا بالابر کار نکنید.
4. مطمئن شوید که جرثقیل یا بالابر کاملا به یک سازه ی مناسب محکم شده باشد.
5. تا زمانی که جرثقیل یا بالابر دقیقا روی مرکز بار قرار نگرفته است ، آن راا به کار نیندازید.
6. از بالابری که اسلینگ آن دچار هرگونه آسیب دیدگی باشد استفاده نکنید.
7. برچسب های هشداردهنده و ایمنی نصب شده روی جرثقیل یا بالابر را جدا نکنید.
8. از جرثقیل یا بالابر برای بلند کردن و جابه جایی نفرات استفاده نکنید.
9. بار را از روی سر نفرات جابه جا نکنید.
10. تا زمانی که اسلینگ کاملا در قرقره و جای مربوطه اش قرار نگرفته اقدام به جابه جایی با نکنید.
11. هنگام جابه جا کردن بار از ایجاد شوک یا ضربه به جرثقیل یا بالابر خودداری کنید.
12. اقدام به کوتاه کردن طول اسلینگ جرثقیل یا بالابر یا انجام تعمیرات روی آن بدون توصیه ی سازنده نکنید.
13. زنجیر یا سیم بکسل جرثقیل یا بالابر را به عنوان اسلینگ برای بستن بار استفاده نکنید.
14. از قلاب بدون ضامن یا باضامن معیوب استفاده نکنید.
15. دقت کنید که بار کاملا درون قلاب جرثقیل یا بالابر قرار گیرد. از قرار دادن بار در نوک قلاب یا روی ضامن آن خودداری کنید.
16. همواره به طول اسلینگ نصب شده روی بالابر توجه داشته باشید و فراتر از آن جرثقیل یا بالابر را به کار نگیرید.
17. بار معلق روی جرثقیل یا بالابر را رها نکنید مگر اینکه احتیاطات خاصی برای آن پیش بینی شده باشد وقفل های کنترل گر اعمال شده باشند.
18. اجازه ندهید اسلینگ جرثقیل یا بالابر یا قلاب آن به عنوان سیستم اتصال زمین تجهیزات الکتریکی یا جوشکاری به کار گرفته شوند.
19. مطمئن شوید هنگام عملیات باربرداری کلیه ی افراد از محل باربرداری دور شده باشند.
20. جرثقیل یا بالابر را از گدازه های جوشکاری و سایر آلوده کننده های آسیب رسان دور نگه دارید.
21. هرگونه عملکرد نادرست و ناایمن دستگاه را فورا به مسئول مربوطه گزارش کنید.
22. مطمئن شوید قطع کن های الکتریکی و سایر کنترل های جرثقیل یا بالابر به درستی عمل کنند.
23. پیش از استفاده از جرثقیل یا بالابر از عمل کردن ترمز آن مطمئن شوید.
24. از چرخیدن بار یا قلاب هنگام باربرداری ممانعت کنید.
25. جرثقیل یا بالابر را مورد بازرسی منظم قرار داده و قطعات معیوب و ضعیف شده را طبق توصیه ی سازنده تعویض کنید.
26. زنجیر بار جرثقیل یا بالابر را مطابق با توصیه ی سازنده ، روغن کاری کنید.
27. هرگز از وسایل هشداردهنده ی ایمنی و کنترلی دستگاه برای اندازه گیری وزن یک بار ناشناخته استفاده نکنید.
28. از عملکرد درست قطع کن برقی جرثقیل یا بالابر ، پیش از شروع کار و به طور روزانه اطمینان حاصل کنید.
29. دقت کنید قطع کن های الکتریکی دستگاه برای مواقع اضطراری نصب شده اند. برای توقف های روزانه و روتین جرثقیل یا بالابر ، آنها را به کار نیندازید.
30. هنگام کار با بالابر تمام حواس خود را به عملیات معطوف کنید واز پرداختن به سایر امور متفرقه خودداری کنید.
31. هنگام کار با جرثقیل یا بالابر دقت کنید دستگاه با سایر جرثقیل یا بالابرهای مجاور یا سازه های مجاور آن برخورد نکند.
32. هرگز بدون آگاهی لازم مبادرت به تنظیم و تعمیر جرثقیل یا بالابر نکنید.
33. برای طول عمر بیشتر زنجیر و عملکرد بهتر ، آن را به طور منظم طبق توصیه ی سازنده روغن کاری کنید.
34. پیش از روغن کاری دقت کنید سطوح زنجیر تمیز بوده و آلودگی خارجی روی آن موجود نباشد و همواره از حلال های شستشوی بدون اسید برای تمیز کردن زنجیر استفاده کنید.
35. در محیط های پر گردوغبار بهتر است از روغن خشک مناسب طبق توصیه ی سازنده استفاده شود.
36. قلاب جرثقیل یا بالابر به همراه پین ها ، بلبرینگ ها و پیچ های مربوطه باید طبق توصیه ی سازنده در فواصل زمانی مشخص مورد تمیزکاری و روغن کاری قرار گیرند.
37. پیش از انجام هرگونه تعمیرات روی جرثقیل یا بالابر ، برق آن را قطع کرده و برچسب " دستگاه در حال تعمیر است " را نصب کنید.
38. اطمینان حاصل کنید که کنترل های الکتریکی بدون هیچ گونه تأخیر زمانی به درستی عمل کنند.
39. کابل برق صفحه کلید آویزان ا از لحاظ بریدگی ،تاب خوردگی و سایر علائم ضعیف شدگی بازدید کنید.
40. کابل های برق جرثقیل یا بالابر را به طور منظم طبق توصیه ی سازنده بازرسی کنید.
41. در حین عملیات باربرداری مرتبا از اسلینگ جرثقیل یا بالابر بازدید کنید که به طور صحیح درون درام قرار گرفته باشد.
42. هنگام کار با صفحه کلید آویزان ، فاصله ی مجاز تا جرثقیل یا بالابر را رعایت کنید.
43. از شروع و توقف ناگهانی و برگشتهای ناگهانی جرثقیل یا بالابر ممانعت کنید.