در این مطلب به بررسی اصطلاحات و تعاریف در ارزیابی ریسک (در ohsas 18001) پرداخته ایم. امیدواریم برای کارشناسان ایمنی، HSE و بهداشت حرفه ای مفید باشد.
1- حادثه accident
حادثه عبارت است از یک اتفاق یا واقعه ناخواسته که منجر به مرگ، بیماری ،جراحت ، صدمه ویا سایر خسارت (loss)گردد.
2- ممیزی audit
یک آزمایش سیستماتیک (نظام یافته) به منظور تعیین اینکه آیا فعالیت ها و نتایج حاصل از این فعالیت ها با ترتیبات برنامه ریزی مطابقت دارد وآیا این ترتیبات به طور مؤثر ومناسب برای رسیدن به خط مشی و اهداف سازمان اجرا شده اند .
3- بهبود مستمر continual improvement
فرایند ارتقای سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه ای ، برای دستیابی به بهبودهایی در عملکرد کلی ایمنی و بهداشتی ، در راستای خط مشی ایمنی و بهداشتی سازمان .
4- خطر (عامل زیان آور ) hazard
هر گونه موقعیت یا منبع بالقوه زیان وضرر خواه به شکل جراحات انسانی یا بیماری ، صدمه به محیط کارگاه ویا ترکیبی از آنها.
5-شناسایی خطر hazard indentification
فرایند شناسایی وجود یک خطر یا عامل زیان آور وتعیین مشخصات آن.
۶- رویداد incident
رویداد ( incident )عبارت از یک رخداد یا اتفاق که منجر به یک حادثه( accident ) شده ویا پتانسیل منجر شدن به حادثه را داشته باشد.
توجه: یک رویداد incident که منجر به بیماری، جراحت ،صدمه ویا سایر خسارات نشده است را near –misses نیز می گویند.کلمه رویداد incident شامل near –misses هم می شود.
7- طرف های ذینفع interested parties
فرد یا گروهی که عملکرد ایمنی وبهداشت حرفه ای یک سازمان مرتبط می باشد ویا از آن تأثیر می پذیرد.
8- عدم انطباق non conformance
هر گونه انحراف از استاندارد های کاری ، دستورالعمل ها ، روشهای اجرایی، مقررات ، عملکرد سیستم مدیریت و غیره که به طور مستقیم یا غیر مستقیم منجر به جراحت یا بیماری ،صدمه به اموال وتجهیزات ، صدمه به محیط کارگاه ویا ترکیبی از اینها شود.
۹-اهداف کلان Objectives
اهداف یا مقاصد ، به معنای عملکرد ایمنی وبهداشت حرفه ای ، که یک سازمان خود را مقید به حصول آن می داند.
توجه: اهداف بایستی حتی الامکان به صورت کمی بیان شوند .
10- ایمنی وبهداشت حرفه ای occupational health and safety
شرایط وعواملی که می تواند بر سلامتی well being) ) کلیه کارکنان ، کارگران موقتی ، پرسنل پیمانکاران ، بازدید کنندگان ویا هر شخص دیگری در محل کار تأثیر بگذارد.
توجه: منظور از سلامتی در اینجا ، سلامتی به معنای عام می باشد.
11-سیستم مدیریت ایمنی وبهداشت حرفه ای oh &management system
بخشی از کل سیستم مدیریت که مدیریت بر ریسک های ایمنی-بهداشتی ناشی از فعالیت های هر سازمان را تسهیل می نماید این سیستم شامل ساختار سازمانی ، فعالیت های طرح ریزی ، مسؤلیت ها ، اعمال ، روش ها، فرایند ها ومنابع برای تهیه ، اجرا ، حصول، بازنگری وحفظ خط مشی ایمنی و بهداشت حرفه ای می باشد.
12- سازمان organization
شرکت، بنگاه، اداره، مجتمع کاری ، نهاد، مسؤل یا مؤسسه توسعه ، انجمن یا بخش یا ترکیبی از آنها ، اعم از ثبت شده یا نشده ، دولتی، عمومی یا خصوصی که دارای وظایف وتشکیلات اداری خاص خود باشد.
توجه: برای سازمان هایی که بیش از یک بخش عملیاتی دارند یک بخش عملیتی واحد را می توان به عنوان سازمان در نظر گرفت.
13- عملکرد performance
نتایج قابل اندازه گیری سیستم مدیریت ایمنی وبهداشت حرفه ای، مربوط به کنترل ریسک های ایمنی وبهداشتی توسط یک سازمان ، بر مبنای خط مشی واهداف .
توجه: اندازه گیری عملکرد شامل اندازه گیری فعالیت های مدیریت ایمنی وبهداشت حرفه ای ونتایج آن می باشد.
14- ریسک risk
ترکیب ( یا تابعی )از احتمال و پیامد (های ) ناشی از وقوع یک اتفاق خطرناک مشخص .
15- ارزیابی ریسک risk assessment
فرایند کلی برآورد ابعاد و گستردگی ریسک وتصمیم بر سر این موضوع که آیا ریسک قابل تحمل می باشد یا خیر.
17-ریسک قابل تحمل tolerable risk
ریسکی که میزان آن تا حد قابل تحمل توسط سازمان ، وبا در نظر گرفتن الزامات قانونی وخط مشی ایمنی – بهداشتی ، پایین آمده است