فصل اول: تعاريف
ماده 1- در اين آيين نامه اصطلاحات زير در معاني مشروح ذيل به كار ميروند:
- مركز: منظور مركز تحقيقات و تعليمات حفاظت فني و بهداشت كار وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي است كه در اين آيين نامه به اختصار مركز ناميده مي شود.
- شورا: منظور شوراي عالي حفاظت فني است كه به استناد ماده 86 قانون كار جمهوري اسلامي ايران تشـكيل شـده است و در اين آيين نامه به اختصار شورا ناميده مي شود.
- مشاوران و خدمات دهندگان حفاظت فني و ايمني: شخص حقوقي در قالب شركت كه حسب قانون تشكيل گرديده و برابر ضوابط اين آيين نامه تائيد صلاحيت مي شود و از اين پس در اين آيين نامه شركت ناميده مي شود.
- كارشناس فني مجاز: شخصي حقيقي است كه صلاحيت حرفه اي وي بر اساس ضوابط اين آيين نامه تائيد و كليه امور فني شركت ها در اجراي اين آيين نامه از طريق آنها انجام مي شود.
- پروانه صلاحيت: گواهي است كه پس از طي مراحل برابر موضوع اين آيين نامه براي اشخاص حقوقي كه صلاحيت آنهـا حسب مفاد اين آيين نامه احراز شده است، صادر مي شود.
- زمينه تخصصي: هريك از رشته هاي كاري موضوع دستورالعمل اجرايي اين آيين نامه كه مستند به آيين نامه هاي مصـوب شوراي عالي حفاظت فني مي باشد.
- آزمون ورودي: آزموني كتبي و عملي است كه حسب زمينه تخصصـي از متقاضـيان كارشناسـي فنـي مجـاز اخـذ مي گردد.
- دوره بازآموزي: دوره آموزشي نظري و عملي است كه كارشناسان فني مجاز در هر زمينه تخصصي بايد در طول دوره فعاليت با توجه به اعلام مركز در آن شركت نمايند.
- دوره توجيهي: دوره آموزشي است كه براي آشنايي مديريت شركت ها با مسئوليت هـاي فنـي و حقـوقي و مفـاد ايـن آيين نامه مي باشد.
- سامانه: نرم افزاري تحت وب است كه براي ثبت نام، اطلاع رساني، ارجاع كار، تهيه گزارشات، نظارت، مستندسـازي، جمع آوري و تنظيم آمار مربوط به امور شركت استفاده مي شود.
- مشاوران قبلي: اشخاص حقيقي و حقوقي كه در ادوار گذشته به عنوان مشاور حفاظت فني و خـدمات ايمنـي در هـر يك از زمينه هاي تخصصي پروانه صلاحيت اخذ نموده اند.
- دستورالعمل اجرايي: مجموعه ضوابط مربوط به زمينه هاي تخصصي، رتبه بندي شركت ها، سطح بندي كارشناسان فنـي مجاز، شرح خدمات، رشته هاي تحصيلي و معادل سازي آنها، تخلفات انضباطي و ساير موارد مرتبط است.
- ضوابط فني: ضوابط فني نحوه ارائه خدمات در هر يك از زمينه هاي تخصصي مي باشد كه توسـط مركـز تـدوين و ابلاغ مي شود.
- تخلف انضباطي: هر گونه فعل يا ترك فعل دارنده پروانه صلاحيت مغاير با ضوابط اين آيين نامه و دستورالعمل اجرايـي و ضوابط فني مربوطه است.
ماده 2- هدف و دامنه شمول: اين آيين نامه به منظور تعيين نحوه پـذيرش، نظـارت برعملكـرد و رسـيدگي بـه تخلفـات مشاوران و خدمات دهندگان حفاظت فني و ايمني در اجراي ماده 89 قانون كار تـدوين گرديـده و بـراي كليـه شركت هاي مشاوران و خدمات دهندگان حفاظت فني و ايمني در كارگاه هاي مشمول قانون كار لازم الاجرا است.
فصل دوم : مقررات كلي
ماده 3- به منظور ارائه خدمات حفاظت فني و ايمني به مركز اجازه داده مي شود تا اشخاص حقوقي واجد شرايط را براي انجـام و صدور گواهي آزمايشات مزبور در زمينه هاي تخصصي احراز صلاحيت نمايد.
ماده 4- دستورالعمل اجرايي اين آيين نامه در مركز تدوين و توسط شوراي سياست گذاري تصويب خواهد شد.
ماده 5- كارفرما مكلف است آزمايشات فني ادواري يا موردي امور حفاظت فني را از طريق شركت هاي موضوع اين آيين نامه انجام دهد.
ماده 6- پروانه صلاحيت شركت ها پس از احراز صلاحيت و طي تشريفات قانوني موضوع اين آيين نامه و دستورالعمل اجرايي با امضاي رئيس مركز و معاون روابط كار وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي صادر و تمديد مي گردد.
ماده 7- مراكز مجاز برگزاري آزمون ورودي و همچنين دوره هاي بازآموزي و توجيهي به همراه عناوين و محتواي آموزشي هر دوره از سوي مركز اعلام مي شود.
تبصره: مركز بر نحوه برگزاري دوره ها و آزمون هاي مربوطه نظارت مستقيم خواهد داشت.
ماده 8- كارفرمايان متقاضي خدمات موضوع اين آيين نامه بايد تقاضاي رسمي خود را در سامانه ثبت نمايند تا اين تقاضا بـه كليه شركت هايي كه رتبه و ظرفيت ارائه خدمات مزبور را دارند، اطلاع رساني شـود. شـماره درخواسـت مـذكور بايـد بـراي پيگيري هاي بعدي در متن قرارداد ذكر شود.
فصل سوم: اركان و تشكيلات
ماده 9- اركان و تشكيلات شامل: «شوراي سياست گذاري»، «كميته تشخيص و تاييد صلاحيت»، «كميته ارزيابي و نظارت بـر عملكرد»، «كميته انضباطي» و «كميته تجديد نظر انضباطي» است.
ماده 10- شوراي سياست گذاري با هدف بررسي و تائيد دستورالعمل اجرايي و تعيين زمينه هـاي تخصصـي و شـرح خـدمات آنها، معادل سازي رشته هاي دانشگاهي و تعيين زمان فراخوان با اعضاي زير تشكيل مي شود:
الف- رئيس مركز به عنوان رئيس شورا.
ب- مدير كل بازرسي كار.
پ- يكي از اساتيد دانشگاهي عضو شورا با نظر رئيس شورا.
ت- نماينده كانون عالي كارفرمايان سراسر كشور.
ث- نماينده تشكل عالي كارگران كشور با رعايت ماده 136 قانون كار.
تبصره- جلسات شوراي سياست گذاري حداقل سالي يك بار و يا با درخواست هر يك از اعضـا و پـس از تائيـد رئـيس شـورا تشكيل مي شود.
ماده 11- كميته تشخيص و تاييد صلاحيت با هدف بررسي و احراز شرايط عمومي و اختصاصي شركت ها و كارشناسان فني مجاز و رتبه بندي و سطح بندي آنها با اعضاي زير تشكيل مي شود:
الف- رئيس گروه برنامه ريزي و نظارت بر واحدهاي تحقيقاتي (به عنوان رئيس كميته).
ب- يك نفر كارشناس مركز با معرفي رئيس مركز.
پ- يك نفر بازرس كار از اداره كل بازرسي كار با معرفي مديركل مربوطه.
ت- نماينده كانون عالي كارفرمايان سراسر كشور.
ث- نماينده تشكل عالي كارگران با رعايت ماده 136 قانون كار.
تبصره- در صورت درخواست متقاضي، مركز موظف است، در اسرع وقت نسبت به بررسي و رسيدگي به درخواست واصله اقدام نمايد.
ماده 12- كميته ارزيابي و نظارت بر عملكرد، با هدف نظارت بر حسن ارائه خدمات توسط شركت ها و كارشناسان فني مجاز بـا اعضاي زير تشكيل مي شود:
الف- رئيس گروه برنامه ريزي و نظارت بر واحدهاي تحقيقاتي (به عنوان رئيس كميته).
ب- يك نفر كارشناس مركز با معرفي رئيس مركز.
پ- يك نفر بازرس كار از اداره كل بازرسي كار با معرفي مدير كل مربوطه.
ت- نماينده كانون عالي كارفرمايان سراسر كشور.
ث- نماينده تشكل عالي كارگران با رعايت ماده 136 قانون كار.
ماده 13- كميته انضباطي با هدف رسيدگي به شكايات و تخلفات شركت ها و كارشناسان فني مجاز بـا اعضـاي زيـر تشـكيل مي شود:
الف- معاون مرتبط مركز (رئيس كميته).
ب- معاون اداره كل بازرسي كار.
پ- رئيس گروه برنامه ريزي و نظارت بر واحدهاي تحقيقاتي مركز (دبير كميته).
ت- نماينده كانون عالي كارفرمايان سراسر كشور.
ث- نماينده تشكل عالي كارگران.
ج- نماينده دفتر حقوقي وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي.
چ- نماينده كانون سراسري انجمن هاي صنفي شركت ها مستند به اعتبارنامه و اساسنامه در صورت تشكيل.
تبصره- تصميمات كميته انضباطي ظرف 15 روز كاري از زمان ابلاغ در كميته تجديد نظر انضباطي قابل طرح است.
ماده 14- كميته تجديد نظر انضباطي با هدف رسيدگي به اعتراض به تصميمات كميته انضباطي با اعضاي زير تشكيل مي شود:
الف- رئيس مركز (رئيس كميته).
ب- مدير كل بازرسي كار.
پ- مدير كل دفتر حقوقي وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي.
ت- نماينده كانون عالي كارفرمايان سراسر كشور.
ث- نماينده تشكل عالي كارگران.
تبصره- مصوبات اين كميته قطعي مي باشد.
ماده 15- احكام اعضاي شوراي سياست گذاري و كميته هاي موضوع اين آيين نامه حسب معرفي بالاترين مقام واحـد ذيـربط، توسط معاون روابط كار صادر مي گردد.
ماده 16- مصوبات شوراي سياست گذاري و كميته هاي موضوع اين آيين نامه با نظر اكثريت نسبي اعضـاي حاضـر در جلسـه و تائيد رئيس مركز نافذ است.
تبصره 1- نتايج صادره در هر يك از كميته ها با امضاي رئيس مركز به ذينفعان ابلاغ مي شود.
تبصره2- اعضاي «كميته انضباطي» و «كميته تجديد نظر انضباطي» نمي توانند يكسان باشند.
تبصره3- نمايندگان كانون عالي كارفرمايان و تشكل عالي كارگران در كميته هاي موضوع اين ماده بايـد حـداقل داراي مـدرك كارشناسي در رشته هاي فني و مهندسي باشند.
فصل چهارم : احراز صلاحيت كارشناسان فني مجاز
ماده 17- متقاضي احراز عنوان كارشناس فني مجاز بايد داراي شرايط عمومي زير باشد:
الف- تابعيت ايراني.
ب- توانايي جسماني متناسب با زمينه تخصصي حسب ماده 90 قانون تامين اجتماعي.
پ- دارا بودن كارت پايان خدمت يا معافيت دائم براي آقايان.
ت- عدم سوء پيشينه كيفري حسب گواهي رسمي از مراجع قانوني.
ث- عدم وجود هر گونه رابطه استخدامي در دستگاه هاي موضوع ماده 5 قانون مديريت خدمات كشوري حسب اقرار نامـه محضري.
ماده 18- متقاضي احراز عنوان كارشناس فني مجاز بايد داراي شرايط تخصصي زير باشد:
الف- دارا بودن حداقل دانش نامه كارشناسي متناسب با زمينه تخصصي درخواستي وفق دستورالعمل اجرايي.
ب- داشتن حداقل سابقه كار مرتبط پس از فراغت از تحصيل براي مدارك كارشناسي3 سال، كارشناسي ارشد 2 سـال و دكتري 1 سال مستند به ليست بيمه.
پ- شركت در آزمون ورودي و قبولي با حداقل نمره 14 از 20 .
ت- متقاضيان بازنشسته، مستعفي و بازخريد وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي به شرط دارا بودن حداقل 10 سال سـابقه كار در پست بازرس كار يا پست كارشناس بهداشت و حفاظت فني كار مركز در ستاد و گروه هاي استاني و داشتن حداقل 500 ساعت آموزش ضمن خدمت تخصصي، حسب رشته تحصيلي، با نظر كميته تشخيص و تاييد صلاحيت بدون شـركت در آزمون ورودي در 2 زمينه تخصصي احراز صلاحيت مي شوند.
تبصره- تقاضاي ارتقاي سطح كارشناس فني مجاز حسب درخواست متقاضي و ارائـه مسـتندات در كميتـه تشـخيص و تائيـد صلاحيت كه به اين منظور تشكيل مي شود، بررسي مي گردد.
ماده 19- هر كارشناس فني مجاز حداكثر در 2 زمينه تخصصي احراز صلاحيت مي شود و در هر زمينه تخصصي حق فعاليت در بيش از يك شركت را ندارد.
ماده 20- مشاوران حقيقي و حقوقي قبلي از تاريخ ابلاغ اين آيين نامه و دستورالعمل اجرايي آن بايـد درخواسـت مكتـوب و مدارك لازم براي انطباق وضعيت با شرايط اين آيين نامه و دستورالعمل اجرايي آن را به مركز تسليم نمايند.
ماده 21- كليه گواهينامه ها و گزارش هاي فني و تخصصي شركت ها بايد پس از تائيد كارشناس فنـي مجـاز زمينـه تخصصـي مجري خدمات، به امضاي مدير عامل شركت نيز برسد.
تبصره 1- كارشناسان فني مجاز نمي توانند موضوع خدمات را به غير محول نمايند.
تبصره 2- مدير عامل شركت بعد از احراز شرايط مي تواند به عنوان كارشناس فني مجاز در همان شركت فعاليت نمايد.
فصل پنجم: احراز صلاحيت شركت ها
ماده 22- متقاضيان احراز صلاحيت به عنوان شركت، بايد اشخاص حقوقي داراي شرايط و مدارك زير باشند:
الف- ارائه شناسه ملي از ثبت شركت ها.
ب- تصوير برابر با اصل شده اساسنامه شركت كه زمينه يا زمينه هاي تخصصي درخواسـتي عينـاً در «موضـوع» آن درج شده باشد
پ- تصوير آگهي ثبتي در روزنامه رسمي كشور و آخرين تغييرات آن كه برابر اصل شده باشد.
ت- به كارگيري كارشناس فني مجاز مستند به يك نسخه از قرارداد استخدام در زمينـه تخصصـي و متناسـب بـا رتبـه درخواستي.
ث- فهرست وسايل و تجهيزات بازرسي فني (مستند به شماره سريال و گواهي كاليبراسيون معتبر) و ملزومات اداري.
ج- معرفي اقامتگاه با كاربري تجاري يا اداري مستند به تصوير سند ملكي يا اجاره نامه رسمي برابر با اصل.
چ- ارائه بيمه نامه معتبر مسئوليت مدني.
ح- مستندات توان فني و اجرايي، مستند به سوابق شركت در زمينه تخصصي درخواستي (وجود پيشينه تأسيس)
خ- ارائه اصل گواهي موضوع ماده 186 قانون ماليات هاي مستقيم.
د- مفاصا حساب پرداخت حق بيمه وفق ماده 37 قانون تامين اجتماعي.
ذ- تصوير آگهي ثبتي در روزنامه رسمي كشور و آخرين تغييرات آن كه برابر اصل شده باشد.
ماده 23- پروانه صلاحيت براي شركت هاي پذيرفته شده با اعتبار دو سال صادر مي شود و در صورت تائيد كميتـه ارزيـابي و نظارت برعملكرد و انطباق با شرايط اين آيين نامه، اعتبار پروانه آنها تمديد مي شود.
تبصره 1- شركت ها مكلفند سه ماه قبل از انقضاي اعتبار پروانه خود نسبت به ارائه درخواست مكتوب همراه با مستندات لازم براي تمديد پروانه به مركز اقدام نمايند.
تبصره 2- مركز مكلف است حداكثر ظرف مدت يك ماه بعد از دريافت درخواست تمديد شركت و در صورت دارا بودن شرايط لازم نسبت به تمديد پروانه متقاضيان اقدام و در صورت رد تقاضا يا وجود نواقص مراتب را به صورت كتبي با ذكر دلايل به وي اعلام نمايد.
ماده 24- كليه قراردادهاي فيمابين شركت ها با خريداران خدمت بايد با رعايت قوانين و مقررات جاري كشور تنظيم و توسط شركت در سامانه بارگذاري شوند.
ماده 25- شركت ها بايد گزارش مراتب تائيد يا رد (موارد عدم انطباق) موضوع اين آيين نامه را (به همراه مستندات) حداكثر تا 7 روز كاري بعد از ارائه خدمت در سامانه ثبت نمايند.
تبصره- دارندگان پروانه صلاحيت تا زمان ايجاد سامانه مذكور مكلف به ارسال گزارشات به صورت كتبي و به طريق مقتضي بـه مركز و اداره كل تعاون، كار و رفاه اجتماعي استان محل ارائه خدمت مي باشند.
ماده 26- كليه دارندگان پروانه صلاحيت ملزم به رعايت ضوابط فني، شركت در دوره هاي توجيهي، تمديـد بـه موقـع پروانـه صلاحيت، ارائه منظم گزارشات ماهانه و حضور كارشناسان فني مجاز در دوره هاي بازآموزي مركز مي باشند.
فصل ششم: نظارت و كنترل
ماده 27- مركز موظف است، نسبت به ايجاد سامانه ظرف مدت 6 ماه اقدام نمايد و كليه امور شركت ها و كارشناسان فني مجاز را از آن طريق راهبري نمايد.
تبصره- سامانه مذكور بايد به نحوي طراحي شود كه در تمامي استان ها امكان نظارت توسط بازرسان كار ميسر گردد.
ماده 28- ضوابط فني موضوع اين آيين نامه توسط مركز تهيه و براي تائيد به شوراي سياست گذاري ارائه مي گردد.
ماده 29- مسئوليت نظارت بر حسن اجراي دستورالعمل هاي فني در خصوص موضوع اين آيين نامه بر عهده ادارات كل تعاون، كار و رفاه اجتماعي استان هاي محل ارائه خدمت است و تخلفات شركت ها و كارشناسان فني بايد به مركز براي تكميل پرونـده در كميته ارزيابي و نظارت بر عملكرد و طرح و تصميم گيري در كميته انضباطي گزارش شوند.
ماده 30- شكايات و تخلفات شركت از همه مبادي ذيربط نظير: كارگر، كارفرما و ادارات كـل تعـاون، كـار و رفـاه اجتمـاعي استان ها بايد براي رسيدگي به مركز ارسال شوند.
ماده 31- هرگاه رسيدگي به موضوع تخلف به تشخيص كميته هاي نظارت بر عملكرد، انضباطي و تجديد نظر انضباطي مستلزم استفاده از نظر كارشناسي و يا بازرسي باشد، موضوع حسب مورد از طريق مركز به ادارات كل تعـاون، كـار و رفـاه اجتمـاعي استان ها ارجاع مي شود. اداره كل استان بايد حداكثر در 10 روز كاري نسبت به ارائه گزارش درخواستي اقدام نمايد.
ماده 32- شركت در صورت قطع همكاري هر يك از كارشناسان فني مجاز و استخدام كارشناسـان فنـي مجـاز جديـد، بايـد حداكثر ظرف 3 روز كاري با ارسال تصوير نامه موضوع استعفا يا اخراج و تصوير قرارداد جديد، مراتب را به مركز اعـلام نمايـد. ارائه خدمات توسط شركت در زمينه تخصصي مذكور منوط به معرفي و جايگزيني كارشناس فني مجاز با سطح معادل خواهـد بود.
ماده 33- شركت ها مكلفند تغييرات مشروح در جدول زير را به صورت رسمي و مكتوب حداكثر ظرف 3 روز كـاري بـه مركـز اعلام و مستندات مربوطه را بعد از درج در روزنامه رسمي به مركز ارائه نمايند.
موضوع تغيير | مستندات پيوست |
تغيير اقامتگاه شركت | سند ملكي/ اجاره نامه |
رسمي تغيير در اساسنامه شركت | تصوير برابر اصل شده اساسنامه |
تغيير در هيئت مديره و مدير عامل | تصوير برابر با اصل شده روزنامه رسمي |
ماده 34- خدمات آزمايشگاهي مورد نياز در زمينه هاي تخصصي بايد از طريق آزمايشگاه هاي تائيد صلاحيت شده سازمان ملي استاندارد انجام شود.
ماده 35- ميزان تعرفه خدمات شركت در هر سال با پيشـنهاد تشـكل قـانوني كارفرمـايي شركت ها و بـا تاييـد شـوراي سياست گذاري با رعايت مقررات جاري و ابلاغ آن توسط مركز تعيين مي شود و كليه شركت هاي مذكور ملزم بـه رعايـت ايـن تعرفه مي باشند.
ماده 36- شركت ها و كارشناسان فني مجاز موظف به رعايت اصول رازداري، عدم تعارض منافع و استقلال در امور بازرس يها و آزمايشات فني شخص ثالث به شرح موارد زير مي باشند:
الف- رازداري در حفظ اسرار حرفه اي با رعايت ملاحظات ماده 648 قانون مجازات اسلامي.
ب- عدم وجود تعارض منافع و استقلال از طرفين ذيربط با رعايت عدم مداخله با عناوين طراح، سـازنده، عرضـه كننـده، نصاب، خريدار، مالك، بهره بردار يا سرويس كار اقلام موضوع اين آييننامه.
تبصره- واحدهاي بازرسي فني يا خدمات مهندسي يا ساير عناوين مشابه با وظيفه راهبري، تعمير و نگهـداري و بازرسـي هـاي فني از تجهيزات و ماشين آلات صنعتي مشمول آزمايشات ايمني ادواري به استناد آيين نامه هاي مصوب شورا در شركت ها و مجتمع هاي بزرگ صنعتي با درخواست شركت و تائيد شوراي سياست گذاري، در صورت اثبات استقلال از شركت اصلي، حسب مواردي كه در دستورالعمل اجرايي اين آيين نامه تبيين مي شود و داشتن ساير الزامات، مي توانند به عنوان شركت موضوع ايـن آيين نامه احراز صلاحيت شوند.
اين آيين نامه در 6 فصل، 36 ماده و 16 تبصره در جلسه مورخ 1398/07/22 شوراي عالي حفاظـت فنـي تـدوين و در تـاريخ 1398/09/17 به تصويب وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي رسيد.
اين آيين نامه جايگزين آيين نامه مشاوران حفاظت فني و خدمات ايمني مصوب 1394/11/06 وزير تعاون، كار و رفاه اجتمـاعي مي شود.
آيين نامه مشاوران و خدمات دهندگان حفاظت فني و ايمني.pdf