سیستم مجوز انجام کار یا PTW مانند "دستورالعمل جراحی" در محیط‌های صنعتی عمل می‌کند - همانطور که هیچ جراحی بدون بررسی پرونده پزشکی و تأیید تیم جراحی انجام نمی‌شود، هیچ کار پرخطری نیز نباید بدون مجوز رسمی آغاز شود. در این قسمت از سیف‌کست، به زبان کاملاً ساده و کاربردی به بررسی تعاریف اساسی و تقسیم مسئولیت‌ها در این سیستم می‌پردازیم.
1. تعاریف کلیدی به زبان روزمره
| اصطلاح فنی | معنی به زبان ساده | مثال ملموس |
|---|---|---|
| Permit to Work (PTW) | "مجوز کتبی" که می‌گوید چه کاری، کجا و چگونه با ایمنی کامل انجام شود | مثل "حکم کار" برای تعمیرات |
| کارهای پرخطر | فعالیت‌هایی که اگر اشتباه انجام شوند ممکن است باعث مرگ یا آسیب جدی شوند | جوشکاری در محیط دارای مواد اشتعال‌پذیر |
| صادرکننده مجوز | "دکتر کار" که شرایط را بررسی و مجوز را امضا می‌کند | معمولاً سرپرست شیفت یا مسئول HSE |
| متقاضی مجوز | "درخواست‌دهنده کار" که باید تمام خطرات را توضیح دهد | سرپرست تعمیرات یا پیمانکار |
| بررسی سایت | "معاینه محل کار" قبل از شروع فعالیت | مثل چک کردن نشت گاز قبل از جوشکاری |
| اعتبار مجوز | "تاریخ مصرف مجوز" که پس از آن نیاز به تمدید دارد | معمولاً یک شیفت کاری (8 ساعت) |
| تسویه مجوز | "امضای پایان کار" که تأیید می‌کند همه چیز به حالت ایمن برگشته | مثل تحویل محل کار پس از تعمیرات |
2. نقشه مسئولیت‌ها: چه کسی چه کاری باید انجام دهد؟
الف) مسئولیت‌های متقاضی (درخواست‌دهنده کار):
پر کردن دقیق فرم درخواست
شناسایی تمام خطرات احتمالی
پیشنهاد اقدامات کنترلی
اطلاع‌رسانی به تمام افراد درگیر
ب) مسئولیت‌های صادرکننده مجوز:
بازرسی میدانی از محل کار
ارزیابی کفایت اقدامات ایمنی
صدور/عدم صدور مجوز
نظارت دوره‌ای حین اجرا
ج) مسئولیت‌های اجراکننده کار:
مطالعه کامل مجوز قبل از شروع
توقف فوری کار در صورت شرایط ناامن
گزارش هرگونه شرایط غیرعادی
تأیید تکمیل ایمن کار
د) مسئولیت‌های مدیریت:
تأمین منابع لازم برای اجرای PTW
فرهنگ‌سازی اهمیت سیستم
ممیزی دوره‌ای عملکرد سیستم
3. پاسخ به 5 ابهام رایج درباره PTW
سوال 1: آیا برای همه کارها نیاز به مجوز است؟
- پاسخ: فقط برای کارهای پرخطر از پیش تعریف شده (لیست معمولاً در دستورالعمل سازمان موجود است)
سوال 2: اگر در شیفت بعدی کار ادامه یابد چه؟
- پاسخ: نیاز به "تمدید مجوز" دارد و باید مجدداً شرایط بررسی شود
سوال 3: در شرایط اضطراری چطور؟
- پاسخ: ابتدا وضعیت اضطراری اعلام شود، سپس با رعایت حداکثر اقدامات احتیاطی و مستندسازی پس از حادثه
سوال 4: آیا پیمانکاران هم مشمول این سیستم هستند؟
- پاسخ: بله، تمام پرسنل (داخلی و پیمانکاری) بدون استثنا باید تابع سیستم PTW سازمان باشند
سوال 5: اگر چند کار همزمان انجام شود؟
- پاسخ: نیاز به "بررسی تداخلات (SIMOPS)" دارد و ممکن است به مجوزهای جداگانه نیاز باشد
4. چک‌لیست 7 مرحله‌ای اجرای PTW
شناسایی نیاز به مجوز (آیا کار در لیست فعالیت‌های پرخطر است؟)
تکمیل فرم درخواست (توسط متقاضی)
ارزیابی خطر (توسط تیم فنی و HSE)
بازرسی میدانی (تأیید شرایط عملی)
صدور مجوز (توسط شخص مجاز)
اجرای کار تحت نظارت
بستن مجوز (پس از اتمام کار و بازگشت به شرایط ایمن)
