داشتن مجوز کار اولین اقدام برای شروع به یک فعالیت غیر رایج و یا کسب و کار با ریسک بالا است.
اما الزام داشتن مجوز کار چیست؟ در صورت عدم وجود آن چه اتفاق هایی خواهد افتاد؟ یا ضرر رسانی مالی و جانی خواهیم داشت؟
در این مقاله سعی داریم به زبان ساده به بررسی تعریف اصولی و اهمیت صدور پرمیت (Permit) بپردازیم. همراه ما باشید.
مجوز کار یا پرمیت یک اظهارنامه رسمی است که احتیاطات لازم در خصوص فعالیت هایی که محتمل است همراه با وقوع خطرات خاصی باشند صادر می شود.
در واقع پرمیت یک ابزار کنترلی در شرایط نامناسب و یا خطرناک جهت حفظ سلامت و ایمنی کارکنان می باشد.
2- لزوم صدور مجوز کار (Permit To Work)
پرمیت لزوما برای فعالیت های با ریسک بالا و همچنین فعالیت های غیر روتین مانند موارد زیر صادر می گردد:
- کار با جرثقیل متحرک
- تخریب و انهدام ساختمانی
- کارهای برقی پرخطر
- کار گرم (هر کار پر ریسک را شامل می گردد. مانند جوشکاری، سنگ زنی و …)
- کار در ارتفاع بالای 2 متر
- کار در فضای بسته
- گودبرداری و حفاری
3- نکات مورد بررسی در زمان صدور مجوز کار
در زمان صدور مجوز باید موارد زیر توسط مسئول ناظر مربوطه بررسی شوند و
در صورت رعایت کلیه احتیاطات لازم، مجوز صادر گردد.
- تجهیزات دسترسی
- ضبط و ربط محیط کار (S5)
- تفاهم در خصوص نحوه انجام ایمن کار
- سیستم قفل گذاری/ برچسب گذاری LOTO
- صلاحیت افراد
- واکنش در شرایط اضطراری
- تجهیزات انجام کار
- ارتباطات
- حفاظ گذاری و علائم
- تجهیزات حفاظت فردی (PPE)
جهت دریافت نمونه ای از سیستم مجوز کار یا PTW بر روی لینک زیر کلیک نمایید.
فرآیند صدور مجوز کار
برای دریافت و صدور این مجوز باید 5 مرحله زیر ابتدای کار طی شوند.
توافق در خصوص نحوه ایمن انجام کار (قبل از شروع کار) : مسئولیت این کار بر عهده صادر کننده مجوز و انجام دهنده کار می باشد.
انجام پیشنیازهای توافق شده (قبل از شروع کار) : مسئولیت این کار بر عهده انجام دهنده کار می باشد.
تایید انجام پیشنیازها و صدور مجوز (قبل از شروع کار) : مسئولیت این کار بر عهده صادر کننده مجوز می باشد.
نظارت بر انجام کار و تکمیل فرم مجوز (در حین انجام کار) : مسئولیت این کار بر عهده انجام دهنده کار می باشد.
بستن مجوز (پس از پایان کار) : مسئولیت این کار بر عهده صادر کننده مجوز می باشد.
فرآیند راه اندازی مجوز کار
شما به عنوان کارشناس HSE در مجموعه خود ابتدا باید فعالیت هایی که نیاز به مجوز کار دارند را شناسایی نمایید.
سپس دستورالعمل های کاری در این خصوص تدوین و برای تمامی افرادی که با فرآیند پرمیت سروکار دارند، دوره های آموزشی لازم را برگزار کنید. در مرحله بعدی سیستم را اجرا و مشکلات و چالش های شناسایی شده چه در خصوص دستورالعمل های کاری و چه در مرحله اجرا را مرتفع نمایید.
لازم به ذکر است که همواره یک نسخه از پرمیت صادر شده را در سوابق خود نگهداری کنید.
فرآیند کاری سیستم مجوز کار بایستی به شرح زیر باشد:
1-5 مراحل کاری سیستم PTW
- هیچ نوع کار تعمیراتی و پروژه ای بدون اخذ پرمیت صورت نمی گیرد.
- صادر کننده پرمیت و مسئولین انجام کار پس از بازدید از محل و حصول اطمینان از تطبیق شرایط محیط با آنچه که
در پرمیت خواسته شده آن را امضاء می نمایند. - امضاء کنندگان پرمیت بایستی همواره در شرکت حضور داشته باشند.
- امضاء کنندگان پرمیت باید آموزش دیده و مجرب باشند.
- تمامی پرمیت ها در شرایط اضطراری خود به خود لغو می شوند.
- هر پرمیت اختصاص به یک نوع کار در یک محل دارد.
- چنانچه کار تا دو ساعت پس از درخواست پرمیت شروع نشود، پرمیت باطل است.
- تمام کارکنان مجازند چنانچه کار با عدم رعایت موارد ایمنی انجام شود، کار را متوقف کرده و بلافاصله به مسئول واحد اطلاع دهند.
- اثربخش بودن اجرای سیستم مجوز کار به عملکرد کلیه کارکنانی که در این کار مشارکت دارند بستگی دارد.
بنابراین انجام فرهنگ سازی و اجرای سیستم تشویقی و تنبیه ای در این خصوص ضروری است. - تمام فعالیت های تخلیه در محل های باز و حمل نفر توسط سبد در ارتفاع در طول زمان وزش باد شدید باید متوقف گردد.
- برای هر گونه تغییر در وضعیت یا شرایط بایستی پرمیت قبلی لغو و پرمیت جدید صادر گردد.
- در موقع صدور پرمیت و اجرای کار به کارهای جنبی توجه شود.
- آزمایش سنجش گازهای سمی، قابل اشتعال و اکسیژن و ثبت در پرمیت جهت موارد زیر الزامی است:
- همه ی فعالیت های کار گرم و شعله های باز
- کارهای برقی در محیط های خطرناک
- ورود به مخازن/ ظروف و فضاهای محصور
- هیچکس نمی تواند به نمایندگی از طرف مقامات مسئول معرفی شده پرمیت را امضاء نماید.
پرمیت PERMIT TO WORK :
هدف از تدوین دستورالعمل پرمیت، به منظور برقرار نمودن شیوه صحیح و یکسان برای اخذ مجوز برای انجام کار و حصول اطمینان از برنامه ریزی و توجه ویژه به مخاطرات انجام کار و ریسک هایی که ممکن است ایمنی کارکنان و تاسیسات کارخانه و کیفیت محیط زیست را به مخاطره اندازد می باشد. به عبارت دیگر هدف کلی از ایجاد سیستم صدور پرمیت این است که، فعالیتهایی که به صورت غیر روزمره (غیر روتین) انجام می گیرد را با تامین اهداف ذیل کنترل نماید.
سیستم پروانه کار
یک عامل کلیدی در اطمینان یافتن از آن است که کلیه اقدامات برای تضمین ایمنی کار کنانی که در تأسیسات مشغول کار می باشند، باقابلیت اطمینان بالا به عمل آید . عملکرد صحیح این سیستم به همه افرادی که در آن مشارکت دارند بستگی دارد .
این سیستم فقط در صورتی می تواند به طور موثر عمل کند که کلیه نفرات در ارتباط با کار مانند مجوز دهندگان، سرپرستان و مجریان کار شرایط سیستم پروانه کار و اقدامات احتیاطی و سایر ضوابطی که در هریک از مجوز ها و چک لیست یا فهرست ایمنی قید شده است را رعایت نمایند.
برخی از فعالیت هایی که انجام آنها نیاز به صدور پرمیت دارند عارتند از:
- کار گرم
- کار سرد
- کار در فضای بسته و محدود (Confined Space) (جهت مشاهده جزوه جزوه کار در فضای بسته کلیک کنید.)
- حفاری (Excavation)
- پرتو نگاری
مقررات مربوط به صدور پروانه کار گرم / سرد:
- با توجه به کار گرم / سرد درخواستی ، مسئول محوطه موظف است شخصاً در محل کار حاضر شده و ضمن بررسی شرایط، موارد خواسته شده در فرم پروانه کار گرم / سرد را اجرا و تکمیل نماید . سپس با انجام آزمایش و سنجش گاز در محیط ، مقدار گاز و ساعت انجام آزمایش را در محل مورد نظر نوشته و امضاء نماید.
- در بخش “شرایط مورد بازرسی” ، مسئول محوطه بایستی با دقت موارد ذکر شده را مطالعه و اجرا نماید.
- اجرای تمامی موارد باید به گونه ای باشد که پاسخ “بله” داشته باشد . در شرایطی که به ناچار پاسخ “خیر” داده شده است، مسئول محوطه موظف است دلایل این پاسخ را در قسمت “چرا خیر؟” درج نماید.
- در صورتیکه آزمایش کننده گاز ( قابل اشتعال / سمی / اکسیژن ) فردی غیر از مسئول محوطه باشد ، بایستی پس از تکمیل موارد توسط مسئول محوطه، فرم دراختیار آزمایش کننده گاز قرار گیرد و پس از تکمیل و امضای قسمت مربوط به آزمایش گاز قابل اشتعال و یا اکسیژن توسط نامبرده مجدداً به مسئول محوطه تسلیم گردد . سپس مسئول محوطه با نوشتن نام و نام خانوادگی محل مربوطه را امضاء نموده و از مسئول اجرای کار نیز در محل مشخص شده با ذکر نام و نام خانوادگی امضاء اخذ نماید.
- در صورت نیاز به انجام کار گرم / سرد که مستلزم ورود به داخل فضا های بسته باشد لازم است که میزان اکسیژن و همچنین گازها و بخارات سمی در فضاهای بسته اندازه گیری شود . در اینگونه موارد علاوه بر رعایت این مقررات ، باید مقررات مربوط به ورود به فضاهای بسته و محدود نیز رعایت گردد.
- مسئول محوطه با توجه به شرایط محیط کار ، وسایل استحفاظی مورد نیاز را در فرم پروانه برای عوامل اجرای کار تعیین می کند . اما در صورتی که مسئول اجرای کار تشخیص دهد که علاوه بر آن ، وسایل استحفاظی دیگری نیز مورد نیاز است ، عوامل اجرای کار ملزم به استفاده از آن نیز خواهند بود.
- پس از امضاء مسئول محوطه ، مسئول اجرا نیز باید ضمن بازدید از محل اجرای کار و ارزیابی شرایط ، اقدام به امضای پروانه کار گرم /سرد در محل مشخص شده با ذکر نام و نام خانوادگی نماید.
8- در صورتیکه انجام کار گرم / سرد درمحوطه توسط پیمانکار شرکت ملی گا ز ایران صورت می گیرد ، پیمانکار یا نماینده پیمانکار و یا رییس کارگاه وی پس از کسب اطمینان از کلیه شرایط که در پروانه ذکر شده است باید محل مشخص شده را با ذکر نام و نام خانوادگی و نام شرکت پیمانکاری امضاء نماید.
