حوادث ناشی از کار یکی از خطرات احتمالی هر کارگاه صنعتی و ساختمانی بشمار می رود و برخی از مشاغل بیش از بقیه در معرض این خطرات هستند. در ایران تعداد حوادث ناشی از کار بسیار بالاست و با استانداردهای جهانی فاصله زیادی دارد. برخی عوامل و موارد وجود دارند که در بروز حوادث تاثیر گذارند، ولی کمتر به آن توجه شده است:
1- مدت زمان طولانی کار: از عواملی که بر افزایش حوادث ناشی از کار تاثیر دارد، اضافه کاری است. توان انسان اندازه ای دارد و خستگی باعث بی دقتی و فشار روحی و جسمی بیشتر شده و زمینه بروز حادثه را افزایش می دهد. یکی از عوامل اساسی که سبب مرگ مرتبط با کار می شود، مدت زمان طولانی کار است. طبق قانون کار ساعات اضافه کاری محدود شده است و برای برخی مشاغل مثل مشاغل خطرناک اضافه کاری ممنوع است.
2- کارهای شیفتی یا نوبت کاری: ساعات کار در این نوع کارها ترکیبی از صبح ، عصر و شب است و به این دلیل ساعت بیولوژیک بدن دچار اختلال می شود و می تواند ضریب خطای انسانی را در حین انجام کار افزایش دهد. فارغ از تأثیرات روانی بلندمدت برای کارکنان شیفتی و نوبتی، زمان های واکنش یا عکس العمل آهسته تر و حافظه نامناسب بر اثر نوع کار ممکن است سبب شود که این کارمندان در خطرات جدی و آنی قرار گیرند.
3- شب کاری: از علل دیگری که امکان وقوع حادثه را افزایش می دهد شبکاری است. شب کاری قبل از اختراع برق وجود نداشته ولی پس از اختراع وسایل روشنایی شبکاری نیز مرسوم و متداول شده است. با این وجود شبکاری فقط در موارد ضروری مجاز شناخته شده است. در مقاوله نامه های بین المللی ارجاع کار در شب ممنوع است مگر در موارد خاص؛ مثل مشاغل درمانی. در ایران و قانون کار و مقررات مربوطه شبکاری ممنوع نشده است، ولی پرهیز از آن در مواد متعدد قانون کار تاکید شده است. بر اساس وضعیت فیزیولوژیک انسان شب برای استراحت و تمدید قواست و اشتغال در آن بدون شک امکان بروز حادثه را افزایش می دهد.
▫️برگرفته از سازمان تامین اجتماعی اداره کل استان قم
