شاید این مطلب به درد یک نفر ایمنی، بهداشت و محیطی زیست (HSE) بخوره!
پیچ و مهره و نحوه تشخیص:
به طور کلی پیچ و مهره ها با چهار یا پنج مشخصه شناخته می شود. نوع، جنس ، قطر ، گام دنده که در این قسمت این خصائص را توضیح خواهیم داد.اطلاعاتی نظیر اندازه گیری پیچ و مهره و اطلاعات راجع به حروف اختصاری پیچ و مهره ها را در صفحات دیگر توضیح داده ایم.
1)نوع پیچ:
نوع پیچ ها با شکل گل آنها و ابزاری که برای بستن پیچ و مهره ها استفاده می شود تعیین می گردد و بدین ترتیب هر پیچ در دسته بندی خاص خود قرار می گیرد.
-دسته بندی پیچ:
پیچ و مهره ها بر اساس عملکرد یا طراحی شان در دسته بندی خاص خود قرار می گیرند. برای راهنمایی بیشتر قسمت جدول طبقه بندی انواع پیچ ما را مطالعه کنید.
-شکل گل پیچ و ابزار بستن پیچ و مهره:
پیچ و مهره در بعضی دسته بندی ها ممکن است انواع مختلفی از شکل گل پیچ و تفاوت در ابزار بستن پیچ و مهره ها داشته باشند.(مثل چهار سو یا دو سو و…) در برخی دیگر تنها از یک ابزار برای بستن آن دسته از پیچ ها می توان استفاده کرد یا فقط یک ابزار استاندارد برای بستن پیچ استفاده می شود.
در برخی از دسته بندی ها نیز از هیچ ابزار مشخصی نام برده نشده است یا اصلا ابزاری برای این کار لازم نیست( مثل پیچ خروسکی که با دست میتوان آنرا بست.)
2)جنس پیچ و مهره:
متریال یا جنس پیچ و مهره مشخص می کند که جنس پیچ از چه موادی ساخته شده است و همینطور گرید پیچ یا همان رده های مقاومتی پیچ و مهره را مشخص می کند.
مثال: استنلس استیل(A306,A304,A316) ، فولاد (A325 ,A490 ,A306)که معادل پیچ گرید 8.8 و 10.9 و 5.6 است و برنجی و…
3)قطر پیچ:
در واقع قطر اسمی پیچ اندازه دور ساقه یا تنه پیچ است برای اطلاعات بیشتر به قسمت اندازه گیری پیچ و مهره مراجعه کنید.
4)طول پیچ:
چگونگی اندازه گیری طول پیچ بسته به نوع گل پیچ می تواند متفاوت باشد. به عنوان یک قاعده کلی طول پیچ از ابتدای سطح تا انتهای پیچ است. در مورد پیچ هایی که سر یا گل آنها در بالایشان قرار دارد (مثل پیچ شش گوش) طول از زیر گل تا انتهای ساقه اندازه گیری می شود.
5)گام رزوه:
گام رزوه یا گام دندانه فاصله بین دنده های پیچ را مشخص می کند. که متداول ترین آنها در مورد پیچ های ماشینی (شامل پیچ های استوانه ای و شش گوش که به همراه مهره به کار می روند) دو نوع دنده اینچی و دنده میلیمتری که به همراه مهره به کار میروند.
اندازه گیری پیچ و مهره:
نقاط مختلفی از پیچ هستند که می توان در اندازه گیری قطر از آنها بهره برد.
پر کاربرد ترین آنها شامل:
*قطر کلی که به آن قطر روی رزوه هم می گویند.
*قطر سادگی یا همان قطر قسمت بدون رزوه
*قطر ریشه که قطر قسمت فرو رفتگی رزوه است.
قطر پیچ همیشه باید بر اساس قطر کلی (قطر روی رزوه) سنجیده و تعیین گردد.
قطر گل پیچ:
در مورد پیچ های شش گوش برخی موارد سایز آچار خور پیچ واحد نظر قرار می دهند. این کار به دو دلیل زیر اشتباه است:
1)ممکن است باعث کج فهمی شود و پیچ با قطر بزرگتری تهیه گردد.
2)ممکن است برای یک نوع قطر پیچ ابهاد گل پیچ متفاوتی وجود داشته باشد.
مثلا پیچ فولادی گرید 10.9 سایز M20 با پیچ فولادی گرید HV10 سایز M20 به لحاظ آچار خور متفاوت است.
اندازه گیری مهره و واشر
هم مهره و هم واشر بر اساس پیچی که قرار است روی آن بسته شوند به لحاظ جنس و ابعاد طبقه بندی می شوند مثلا واشر M16 مخصوص پیچ m16 است با مهره ای به همین سایز و البته رزوه هایی که با پیچ هماهنگ باشند. سایز مهره از قسمت داخلی آن محاسبه می گردد و بایستی بر عکس پیچ که از روی رزوه اندازه گیری می شود از داخل رزوه اندازه گیری شود. اشتباه متداولی که منجر به اشتباه کردن در مورد سایز مهره میگردد
