جهت مشخص شدن مناطق دارای ریسک های متفاوت از نقشه ریسک استفاده میشود،در این روش برای هر خطر یا ریسک نماد و رنگ ویژه ای در نظر میگیرند و آن را در محل مناسب روی نقشه و یا کنار فهرست عملیات یا به عبارتی راهنمای نقشه قرار میدهند این روش پیشنهادی دارای این امتیاز است که بدون درگیر شدن در تحلیل های آماری و پیچیدگی محاسبات RPN و...، وضعیت نسبی ایمنی را در مناطق مختلف کاری و کارخانجات مختلف مشخص مینماید به گونه ای که مهندسان و کلیه کارشناسان میتوانند با نگاه کردن به نقشه یا فهرست متوجه نقاطی شوند که نماد ها در آنها تجمع پیدا کرده و یا را رنگ های خاص مشخص شده اند در واقع با این روش اطلاعات به صورت دیداری به همه اعضاء انتقال میابد.
این نقشه علاوه بر مهندسین برای همه افرادی که در شناسایی و کاهش خطرات فعالیت دارند ارزشمند است.

چگونگی تهیه نقشه ریسک
جهت تهیه این نقشه به ترتیب ذیل عمل کنید:
•نخست یک نقشه ساده از کلیه کارخانجات و یا کارخانه مورد نظر شما بسته به نقشه ریسک مورد نیاز تهیه میشود.
•خطرات مشخص شده دسته بندی گردیده و برای هر دسته یک رنگ یا نماد مشخص انتخاب میگردد برای مثال خطرات مربوط به تجهیزات،خطرات فیزیکی ،خطرات شیمیایی ،خطرات حریق،خطرات انفجار،مشکلات ارگونومیک و عوامل انسانی و ... هر کدام با یک نماد یا یک رنگ خاص انتخاب میگردند.
•میتوان از نتایج ارزیابی ریسک به روش های مختلف مانند PHA, PHL, HAZOP,WHAT IF METOD, SSHA,SHA,O&SHA ,FTA ,SWHA,FMEA,MORT, ETBA,HAZID,MIMIX ,EERA, HRA,EEA ,PEM ,FHA ,QRA,SLRA, WILLIAM FINE ,KRONER,M .TOAK,ROLIN GERONSIN ,JHA,NIGEL BAUER,URBAN KJELLEN,COVELLO&MERKHOFER,JOHN GREEN ,HAZAN, و...(که در مطالب بعدی توضیح کامل در مورد هر یک از روشها ارائه خواهد گردید) جهت نمایش نقاط خطر نقشه ریسک استفاده نمود.این امر سبب میگردد که ریسک های شناسایی شده توسط روشهای مذکور با یک نگاه مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند در این روش میتوان ریسک های قابل تحمل تعیین شده ،میانگین ریسک های شناسایی شده،نقاط ماکزیمم و مینیمم و ریسک های غیر قابل تحمل و... به نقشه اضافه نمود تا مورد استفاده کلیه کارکنان قرار گیرد.
•سپس با در نظر گرفتن نمادهای در نظر گرفته شده نقشه ریسک تهیه میشود.
•از نقشه تهیه شده میتوان برای تامین نیازهای هر منطقه از محیط کار و اولویت گذاری اقدامات اصلاحی و... استفاده نمود.
تهیه وتنظیم :ابراهیم ندرلو