کارشناس HSE (ایمنی، بهداشت و محیط زیست) چه مواردی از ایمنی تابلوهای برق را بداند؟
تست و بازرسی فنی-ایمنی ، تابلو های برق از سه جنبه ی 1-حفاظت سیستم (دستگاه ها و تجهیزات ) 2-حفاظت انسان در مقابل برق گرفتگی و3-جلو گیری از حریق و آتش سوزی حائز اهمیت است.
تست کلید های مینیاتوری و تست و بازرسی اتصالات نول و هادی حفاظتی همچنین شینه های ارت و بررسی سطح مقطع سیم ها از جمله موارد مهمی است که در بازرسی های فنی و ایمنی تابلوهای برق باید مورد توجه قرار گیرد . این گونه تست و بازرسی ها در صنایع و گارگاه ها توسط مشاوران حفاظت فنی وزارت کار رشته ی ایمنی برق که از شورای عالی حفاظت فنی پراونه اخذ نمده اند انجام می شود.
تابلو ها باید با مقررات زیر مطابقت داشته باشند :
الف ) طبق ماده 19 آیین نامه حفاظتی تاسیسات الکتریکی کارگاه ها ( مصوب شورای عالی حفاظت فنی) ،تابلو های برق و جعبه تقسیم ها ونظایر آن باید به گونه ای نصب شوند که از تجمع ونفوذ آب در داخل آن ها جلوگیری شود.
ب) هر تابلو باید به یک کلید اصلی جدا کننده قابل قطع و وصل زیر بار و یا کلید خودکاری که به عنوان کلید مجزا کننده هم عمل می نماید مجهز باشد. جریان نامی این کلید باید متناسب با شرایط مورد نیاز مصارف و حداقل برابر جریان مصرفی کل تابلو باشد و جریان نامی ایستادگی کلید در برابر اتصال کوتاه نباید کمتر از جریان اتصال کوتاه احتمالی در محل نصب آن باشد.
پ) هر تابلو باید به وسیله ی حفاظتی (کلید خودکار،فیوز )مخصوص خود مجهز شود جریان نامی وسیله ی حفاظتی متناسب با شرایط مورد نیاز مصارف تغذیه شونده توسط آن تابلو و همچنین حداقل جریان نامی و یا جریان مصرفی کل تابلو انتخاب می شود.چنانچه تابلو با مدار مختص به آن از طریق تابلوی بالا دست تغذیه شود وسیله ی حفاظتی آن مدار می تواند وسیله ی حفاظتی تابلو نیز به شمار آید ونیازی به پیش بینی وسیله حفاظتی مجزا در تابلو نخواهد بود.
ت) چنانچه تابلو علاوه بر کلید اصلی جدا کننده به فیوز نیز مجهز باشد ،فیوز باید بعد از کلید نصب شود .
ث)مدار تغذیه کننده وسایل کنترل واندازه گیری که از سیستم برق تابلو تغذیه می شود باید دارای وسیله حفاظتی مناسب خود باشد .
ج)اگر در یک تابلو از کلید های مینیاتوری استفاده شود ،باید یک سری فیوز یا کلید خود کار محدود کننده ی جریان اتصال کوتاه ،بالا دست آنها در تابلوی مورد بحث و یا در تابلوی بالا دست وجود داشته باشد . در صورت استفاده از فیوز ،جریان نامی فیوز بالادست کلید های مینیاتوری ،نباید از مقادیر زیر یزرگتر باشد:
-اگر جریان نامی قطع اتصال کوتاه یک یا چند کلید مینیاتوری تا 1/5 کیلو آمپر باشد ،63 آمپر
-اگر جریان نامی قطع اتصال کوتاه یک یا چند کلید مینیاتوری 3 تا 10 کیلو آمپر باشد 100 آمپر .
چ) کلیه تابلو ها اعم از یک فاز و سه فاز ،علاوه بر شینه ها یا ترمینال های مربوط به قسمت های برقدار ،(فازها و خنثی )باید برای وصل هادی حفاظتی (PE) یک شینه یا ترمینال داشته باشد . قابلیت هدایت الکتریکی شینه یا ترمینال هادی حفاظتی باید نظیر هادی های برقدار باشد.
ح) شینه ها و ترمینال ها باید دارای علامت گذاری مناسب ،مشخص و دائمی زیر باشند :
فازها : L1 ، L2 ،L3
خنثی : N
حفاظتی- خنثی: PEN
حفاظتی : PE
مدارهای خروجی ، کلیدها ،فیوزها و دیگر تجهیزات نصب شده باید دارای برچسب های مشخص و دائمی باشند تابتوان آنها را شناسایی کرد
خ) بدنه ی تابلو باید مجهز به ترمینال علامت گذاری شده اتصال زمین باشد و این ترمینال به شینه یا ترمینال حفاظتی (PEN یا PE) وصل شود .
