هدف:
هدف از تدوين اين آيين نامه، ايمن سازي محيط هاي كار، پيشگيري از حوادث ناشي از كار براي شاغلين و عموم افرادي كه به نحوي در كارگاه هاي مشمول اين آيين نامه حضور مي يابند، ميباشد.
دامنه شمول:
به استناد ماده 85 قانون كار جمهوري اسلامي ايران اين آييننامه براي كارگاه هاي دامپروري مشمول قانون كار تدوين گرديده و لازم الاجراء مي باشد.
فصل اول-تعاريف
دام : به حيواناتي ( چهارپايان ،پرندگان ،آبزيان و حشرات ) اطلاق ميگردد كه براي امور تغذيه انسان و يا تغذيه دام و فعاليت هاي اقتصادي ،توليدي ،آزمايشگاهي ،ورزشي و تفريحي ،توليد ، نگهداري و پرورش داده مي شوند.
دامپرور: شخصي است حقيقي يا حقوقي كه با استفاده از روشهاي علمي ،فني و تجربي دامپروري ، اقدام به پرورش يك يا چند نوع دام بنمايد.
كارگاه دامپروري : به محل مستقل دامپروري اطلاق مي گردد كه كارگر به درخواست كارفرما يا نماينده او به توليد ،پرورش و نگهداري انواع دام مطابق با مقررات نظام جامع دامپروري و ساير قوانين اشتغال دارد.
مجتمع دامپروري : مكاني است كه در آن تعدادي واحد دامداري با يك نوع دام و شيوه بهره برداري واحد، با رعايت ضوابط مربوط ايجاد مي گردد.
جايگاه دام : به هر نوع محل نگهداري و پرورش دام ،اعم از مسقف و غير مسقف گفته مي شود .
خوراك دام : به كليه مواد اعم از خام و فراوري شده اطلاق مي گردد كه براي تغذيه به منظور توليد ،نگهداري و رشد دام مورد مصرف قرار مي گيرد.
راهرو و جايگاه مهار: محل ويژهاي است كه براي هدايت و مهار دام به منظور انجام برخي عمليات خاص روي آنها به كارگرفته مي شود.
توجه : تصاوير بعضي از مواد آئين نامه براي استفاده و بهره برداري به پيوست مي باشد.
فصل دوم- مقررات عمومي :
ماده 1-كارفرما مكلف است نسبت به شناسايي و ارزيابي خطرات محيط كار اقدام نموده و ضمن نصب تابلوها و علائم هشدار دهنده ، اقدامات كنترلي مناسب را در جهت حذف مخاطرات احتمالي به عمل آورد.
ماده 2- كارفرما مكلف است معاينات بدو استخدام و دوره اي را براي كارگران خود مطابق مواد 91 قانون كار و 90 قانون تامين اجتماعي انجام دهد.
ماده 3-كارفرما بايد در انتخاب و به كارگماري كارگران دقت نمايد و افرادي را بهكارگمارد كه از نظر بدني و رواني متناسب با نوع كار باشند.
ماده 4- شرايط محيط كار بايد به گونه اي باشد تا ايمني افرادي كه وارد كارگاه مي شوند ،تامين گردد.
ماده 5- تابلوهاي برق ، تجهيزات اطفاء حريق و تاسيسات امدادي نبايد در مسير حركت و جايگاه نگهداري دام ها تعبيه شوند.
ماده 6- خوراكهاي دامي كه امكان احتراق خود به خودي در آن ها وجود دارد بايد در بسته ها يا كيسه هاي سالم با حجم مشخص ذخيره و نگهداري و با رعايت فواصل مناسب انبارداري شوند.
ماده 7- جهت تسهيل در دسترسي بهتر ماشينهاي آتش نشاني و سرايت ديرتر آتش به نقاط ديگر ،رعايت حداقل فاصله بين سازه ها الزامي است. به نحوي كه امكان اطفاء حريق ،طبق ضوابط سازمان آتش نشاني مقدور باشد.
ماده 8- كليه جايگاه ها ،تاسيسات ،انبارها و مخازن و ساير مكان هايي كه در آنها امكان ايجاد گرد و غبار ، بخار ،گاز مي باشد، بايد به تهويه مناسب و متناسب با نوع آلاينده هاي توليدي مجهز گردند.
ماده 9- كف قسمت هاي مختلف دامداري بايد از مصالحي ساخته شود كه احتمال سر خوردن و لغزندگي از بين برود و ضمنا شيب كافي براي انتقال پساب ها به كانال هاي فاضلاب در نظر گرفته شود.
ماده 10- در صورت ضدعفوني ساختمان، جايگاهها، و سايل و ماشين آلات با روش گازدهي، ضمن رعايت توصيه هاي كارخانه سازنده ماده شيميايي و دستورالعمل هاي سازمان دامپزشكي كشور، حيوانات و افراد ، از محل مورد نظر دور نگهداشته شده وكارگران بايد بيدرنگ پس از قرار دادن ظروف گازهاي شيمياي (فرمالين و نظاير آن) در درون سالن ها ،محل را ترك كنند.
ماده 11- كليه معابر، پله ها، راهروها و كف سالن ها (به استثناي كف سالن هاي مرغداري با سيستم پرورش در بستر) و كارگاه ها بايد مرتباً از مواد دفعي حاصل از حيوانات و گل و لاي پاكسازي شوند.
ماده 12- نرده ها، درها ، جايگاه هاي مهار ، راهرو ها وكليه موانع و محدودكننده ها بايد فاقد هر گونه تيزي و برآمدگي بوده و از استحكام كافي برخوردار باشند.
ماده 13- كارفرما مكلف است به منظور تامين روشنايي مورد نياز و مناسب حيوانات در سالن ها و جايگاه ها اقدامات لازم را به عمل آورد.
ماده 14- در مكان هايي كه امكان ايجاد گاز يا گرد و غبار قابل انفجار وجود داشته باشد بايد از سيستم تهويه و تجهيزات ضد جرقه استفاده گردد.
ماده 15- نصب دستگاه هاي تشخيص گاز به همراه سيستم هاي هشداردهنده در قسمت هايي كه احتمال تجمع و توليد گازهاي خطرناك در آن ها وجود دارد از قبيل سيلوها و گودال هاي كود ضروري است.
ماده 16- بين سالن ها و تاسيسات واحد هاي مرغداري بايد عاري از هرگونه گياه و همچنين علف هاي هرز باشد.
ماده 17- مايعات قابل اشتعالي كه بعنوان سوخت مصرفي در كارگاه هاي دامپروري به كار مي رود بايد در مخازن مخصوص، مطابق با مفاد آئين نامه حفاظتي مواد خطرناك ،مواد قابل اشتعال ،مواد قابل انفجار (مصوب شورايعالي حفاظت فني) انبار گردد.
ماده 18- كارفرما مكلف است وسايل كمك هاي اوليه مناسب را تهيه و در دسترس كارگران قرار داده و در صورت لزوم نسبت به انتقال افرادآسيب ديده به نزديك ترين مركز درماني اقدام نمايد.
ماده 19-كارفرما مكلف است متناسب با نوع كار با همكاري مراجع ذيصلاح امكان آموزش كارگران در واحد دامپروري را در زمينه هاي مختلف رفتار شناسي دام،نحوه نزديك شدن و نگهداري ايمن و بي خطر دام ها ،ايمني در محيط كار ،بيمايهاي دامي، بيماري هاي مشترك بين انسان و دام، آلودگي هاي انگلي و عفوني ،روش كار ايمن با ابزارها، ماشين ها و دستگاه ها و خطرات احتمالي كار با آنها و كمك هاي اوليه را فراهم نمايد.
ماده 20- كانال ها، مجاري و آبراه هاي پساب بايد داراي شيب مناسب بوده تا ضمن تخليه و هدايت سريع آنها به منبع تصفيه، از تجمع، ماندن و پس زدن پساب ها به كف سالنها و انتشار آن در محوطه و زمين هاي اطراف كارگاه جلوگيري شود و نحوة انتقال پساب ها به نحوي باشد كه امكان انتشار و تماس با كارگران وجود نداشته باشد.
ماده 21- طراحي كانال هاي پساب، بايد با توجه به دبي جريان بوده و داراي پوشش مشبك يا حفاظ نرده اي مستحكم و قابل شستشو با آب و مواد ضدعفوني كننده باشد.
ماده 22- طراحي مسير انتقال ضايعات ، پسماند هاو پساب ها بايد به گونه اي باشدكه از داخل ساير واحد ها ي ديگر عبور داده نشود.
ماده 23- نگهداري، ضبط، دفع، انهدام و سوزاندن ضايعات و لاشه ها بايد طبق موازين بهداشتي و رعايت مسائل زيست محيطي به نحوي انجام گيرد كه خطري براي سلامت كارگران و سايرين ايجاد ننمايد.
ماده 24- خوردن، آشاميدن ، استعمال دخانيات و انجام هرگونه شوخي و اعمال نا ايمن ديگر در حين فعاليت ممنوع است.
ماده 25- مواد شيميايي پاك كننده و ضدعفوني كننده بايد توسط افراد ماهر و آموزش ديده و با استفاده از وسايل حفاظت فردي مناسب، طبق دستورالعملهاي ذيربط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و سازمان دامپزشكي كشور و شركت سازنده، آماده سازي و استفاده شوند.
ماده 26- كليه مواد ضدعفوني كننده، سموم دفع آفات بايد در انبارقفل دار، درون كابينت يا كمد مشخصي و دور از دسترس افراد غيرمسئول نگهداري شود. نحوه نگهداري و استفاده از اين مواد، بايد وفق آئين نامه حفاظتي سموم دفع آفات در كارگاه ها (مصوب شورايعالي حفاظت فني ) و دستورالعمل هاي سازمان دامپزشكي كشور باشد.
ماده 27-كارفرما مكلف است در مكان هاي آماده سازي و استفاده از سموم و مواد ضد عفوني كننده شيميايي ، حداقل تجهيزات لازم مانند دوش و چشم شوي اضطراري را پيش بيني نمايد.
ماده 28- اطراف كمد هاي نگهداري سموم و مواد شيميايي بايد عاري از اشياء ديگر باشد. ضمنا زمين پيرامون آن بايد داراي شيب مناسب بوده تا در صورت نشت تصادفي ويا ريخته شدن آن مواد ،توسط كانال هاي زهكشي جمع آوري و منتقل شود ، به نحوي كه وارد مخازن و آب هاي زير زميني و جاري نگردد.
ماده 29- قرار دادن هرگونه وسايل اضافي و مواد خوراكي و پوشاك و وسايل ايمني و نظاير آن در داخل و روي كمد هاي نگهداري سموم و مواد شيميايي ممنوع است.
فصل سوم- مقررات اختصاصي
بخش اول: مقررات ايمني دستگاه ها و ابزار آلات
ماده 30- كليه قسمت ها و محورهاي انتقال دهنده نيرو، مانند تسمه ، فلكه (پولي)، چرخ دنده، چرخ لنگر، چرخ فلكه، زنجير ،چهار شاخ گاردان، غلتك و نيز ساير قسمتهاي خطرناك دستگاه ها، بايد طبق آيين نامه حفاظت در مقابل خطرات وسايل انتقال نيرو و ساير آئين نامه هاي مرتبط (مصوب شوراي عالي حفاظت فني)، حفاظ گذاري و ايمن سازي گردند.
ماده 31- حصارها و بدنه فلزي تجهيزات الكتريكي و تابلو هاي برق،كليه اجزاي فلزي سيم كشي و نيز سپر (شيلد) حفاظ هاي فلزي كابل ها و تاسيسات فلزي بايد مطابق آيين نامه ايمني سيستم اتصال به زمين (ارتينگ) كه مصوب شورايعالي حفاظت فني مي باشد، به اتصال زمين مؤثر و مناسب، مجهز گردند.
ماده 32- ماشين ها و دستگاه هاي الكتريكي بايد قبل از شروع به كار توسط افراد ماهر بازديد شود.
ماده 33- تعمير و نگهداري،روغن كاري، تميز كردن، تعويض قطعات دستگاه ها و ماشين ها بايد توسط افراد آموزش ديده و با اطمينان از قطع جريان برق انجام پذيرد.
بخش دوم: وسايل حفاظت فردي
ماده 34- كليه كارگران دامپروري بايد متناسب با نوع كار به لباس كار و ساير وسايل حفاظت فردي مناسب تجهيز گردند.
ماده 35- كارفرما مكلف است به كارگراني كه در معرض تماس با گردوغبار، مواد فعال بيولوژيكي و مواد شيميايي هستند عينك ، ماسك تنفسي مناسب و لباس كار نفوذ ناپذير در برابر مواد مذكور تحويل دهد.
ماده 36- كارگران بايد در هنگام كار در واحد هاي دامپروري به ويژه اصطبل ها و كار در اطراف گاو ها و محوطه پرورش شترمرغ، بسته به نوع كار از چكمه، كفش هاي ايمني پنجه فولادي و كفش هاي آجدار استفاده كنند.
ماده 37- كارگراني كه به طور مستمر در معرض تابش نور خورشيد قرار دارند بايد مجهز به كلاه آفتابي باشند.
ماده 38- كارگران بايد در هنگام كار با كود شيميايي از دستكش لاستيكي و در كار با آفت كش ها از دستكش لاتكس استفاده كنند.
ماده 39- كارگراني كه با مواد شيميايي،حمل دستي طيور ،دام بيمار ،كمك به زايمان دام ،تلقيح مصنوعي و نيز سوار كاري و نظاير آن مشغول كار هستند با توجه به نوع كار بايد به دستكش حفاظتي مناسب تجهيز گردند.
ماده 40- در هنگام ضد عفوني به روش شعله افكني جايگاه هاي دام ، كارگران بايد به وسايل حفاظت فردي مناسب مانند ماسك تنفسي، دستكش، عينك و لباس كار تجهيز گردند.
بخش سوم: حمل و نقل ، جابه جايي و مهار دام، طيور و حيوانات خانگي
ماده 41- حمل و نقل دام زنده بايد با وسايل نقليه ويژه حمل مخصوص دام كه مجهز به جايگاههاي مخصوص مي باشد، انجام گيرد.
ماده 42- فضاي دروني وسايل حمل دام بايد داراي شرايط مناسبي از نظر روشنايي و تهويه براي جابجايي دام ها باشد.
ماده 43- كف تريلرهاي حمل دام نبايد صاف و لغزنده بوده و فضاي دروني وسايل حمل دام به ويژه تريلر حمل اسب، گاو و گوسفند و بز بخشبندي شده و ديوارها و ميله هاي سينهاي آن مجهز به بالشتك باشد.
ماده 44-تريلر مخصوص حمل دام بايد مجهز به يك در (راه خروجي) از جلوي تريلر باشد تا فرد راهنما يا مراقب، از آن در، تريلر را ترك يا وارد كابين راننده شود.
ماده 45- تريلرهاي وسايل حمل دام بايد مجهز به رمپ بارگيري باشند.
ماده 46- سكوها و محلهاي تخليه و بارگيري دام و طيور در شب بايد از نور كافي برخوردار باشد.
ماده 47- سكوي بارگيري بايد بدون فاصله و همسطح طبقات درون وسايل حمل دام باشد.
ماده 48- براي انتقال دام ها از جايگاه و بارگيري آن ها درون كاميون هاي دو طبقه و يا كار روي دام، راهروي هدايت دام ها بايد داراي ديواره هاي محكم و قابل شستشو، قوسي شكل، بلندتر از قد دام بوده و كف آن شيب دار باشد. در كنار راهروي هدايت و انتقال، بايد راهروي پياده روي مستقل، جهت هدايت دام عبور يا فعاليت هاي لازم به صورت بي خطر براي كارگران تعبيه گردد. اگر راهروي پياده رو بيشتر از 45 سانتيمتر بالاتر از زمين باشد، بايد به نردة حفاظتي تجهيز گردد تا از خطر سقوط كارگران جلوگيري شود.
ماده 49- حمل و نقل، بارگيري و تخليه دام از خودروي حمل آنها به واحد دامپروري و كشتارگاه بايد به شكلي انجام پذيرد كه نياز به حضور و هدايت مستقيم دام توسط كارگران نباشد.
ماده 50- سوار و پياده كردن دام هاي بزرگ از قبيل اسب و شترمرغ از تريلر توسط يك نفر به تنهايي ممنوع است.
ماده 51-كليه مكان هايي كه براي دسترسي كارگران به دام تعبيه مي شود بايد از استحكام لازم و ايمني كافي برخوردار باشد.
ماده 52- هنگام استفاده از راهروي مهار ثابت و دايمي سواركردن، جلوي اين مهار بايد باز بوده و به جاي سطح ناصاف، داراي پلكان بوده و ديوارهاي آن يكپارچه باشد.
ماده 53- براي مهار تعداد زيادي از گوسفندان در زمان كوتاه به منظور كارهايي مانند سم چيني، توزين، شيرگيري و جداسازي بره ميش ها از بره قوچ ها و نظاير آن بايد از راهرو هاي مهار جداسازي استفاده گردد. تيرها، ديواره ها و ميله هاي اطراف راهروي مهار جداسازي بايد از استحكام كافي برخوردار باشند.
ماده 54- در شرايطي كه امكان دسترسي به جايگاه ها يا آغل هاي ثابت براي گوسفندان وجود ندارد، كارفرما مكلف است، حصارهاي موقتي مانند: ديوارهاي سيمي سبك و قابل حمل، ديوارهاي چوبي يا پنل هاي تاشو (آكاردئوني)، حصارهاي برفگير يا سيم هاي (توري هاي فلزي) بافته شده مهيا نمايد به شرطي كه:
الف- در آن از تيرهاي آهني كه نگهدارنده اين حصارها مي باشند، استفاده گردد.
ب -دروازه يا موانعي كه قابل تغيير به اندازه هاي بزرگترند به عنوان درهاي اين حصارها بهره برد.
پ-بلندي ديوار و موانع اين حصارها دست كم 90 تا 106 سانتي متر باشد.
ماده 55- استفاده از سيمهاي خاردار به عنوان حصار براي كنترل دام ممنوع است.
ماده 56- نگهداري، هدايت و كار كردن روي دام بايد طوري باشد كه از وارد كردن تنش، ايجاد تحريك، رم كردن دام و در نهايت ايجاد خطر و آسيب به كارگران جلوگيري شود.
ماده 57- استفاده نابجا از هرگونه ابزار،دستگاه يا حركات ،كه منجر به ترسيدن يا رميدن حيوانات مي گردد، ممنوع است.
ماده 58- استفاده از وسايل مهار كننده متناسب با نوع عمليات و نوع دام مانند راهرو مهار، بالا بر هاي دستي ،ميز هاي كج شونده ،جايگاه هاي مهار كج شونده ،يك ور شونده و پشت و رو شونده ،سكوي شير دوشي ،سكوي پيرايش ،سكوي يوغ گردن ، جعبه كيفي نگهداري حيوانات كوچك ،دماغ گير (حلقه بيني)، لواشه ،پوزه بند و مانند آنها براي انجام اعمال مختلف روي آنها الزامي است.
ماده 59- قبل از ورود دام ها به يك فضا يا جايگاه محدود يا راهرو بايد زماني را براي انطباق و سازگاري دام ها در محوطه انتظار در نظر گرفت.
ماده 60- در جايگاه هاي ويژه دام مختص جفت گيري يا اسپرم گيري بايد تدابيري اتخاذ گردد تا كارگران از آسيب هاي احتمالي آن ها در امان باشند.
ماده 61- در فضاهاي بسته و محصور، جايگاه ها، راهرو ها، بايد راه هاي خروج اضطراري براي كارگران تعبيه نمود.
ماده 62- در حين جابجايي دام ،ورود كارگران به راهرو ها و جايگاه هاي مهار و دام ممنوع است.
ماده 63-طراحي و ساخت رمپ هاي بارگيري ،راهروها وجايگاه هاي مهار بايد به گونه اي باشد كه با كاهش سر و صدا و محدود كردن ديد دام از بروز استرس و رميدن آنها جلوگيري به عمل آيد.
ماده 64-كنترل، هدايت و جابه جايي دام هاي بزرگ، در محوطه هاي باز بايد به صورت غير انفرادي و توسط افراد آموزش ديده و با تجربه و با تجهيزات مناسب و كافي انجام پذيرد.
ماده 65-به منظور جلوگيري از رميدن دام ،مسير هاي عبور و مرور و يا نگهداري آن ها بايد عاري از هرگونه اشياء متحرك و پارچه هاي آويزان باشد.
ماده 66- جايگاه هاي مهار پشت و رو شونده و كج شونده يا يك ور شونده را بايد در مسير رفت و آمد گوسفندان و در قسمت پشت يا درون راهروي مهار جداسازي قرار داد.
ماده 67- براي جلوگيري از بروز حوادث و صدمه ناشي از شاخ دام ها ،انجام عمليات بي شاخ سازي ضروري است.
ماده 68- براي دام هايي كه بايد به صورت شاخدار عرضه گردند ،انجام تمهيدات ايمني مناسب مانند قراردادن گلوله ها يا لوله هاي پلاستيكي روي شاخ آنها الزامي است.
ماده 69- حمام كنه و محل تردد دام آغشته به سم بايد از جنس غير قابل نفوذ بوده و در طرفين آن نرده هاي ايمني نصب گردد.
ماده 70- ميزان و نحوه آماده سازي ماده كنه كش ،سموم و مواد ضد عفوني كننده بايد طبق دستور العمل شركت سازنده و برابر دستورالعمل هاي سازمان دامپزشكي كشور و با رعايت اصول ايمني صورت گيرد.
ماده 71- براي جلوگيري از خطر لگدخوردن توسط شتر و مهار و مقيد كردن آن بايد با بستن يك دست دام با طناب، حيوان را تحت كنترل قرارداد. اين كار را مي توان با بستن و مقيد كردن دست و پاي حيوان در حالت نشسته نيز انجام داد.
بخش چهارم :ايمني كار با دام هاي سواري
ماده 72- براي بازكردن دهان و آرواره هاي دام ها به ويژه اسب بايد از ابزار دهان بازكن مناسب استفاده نمود.
ماده 73- در زمان انجام كار بر روي دام، بستن آن با طناب به درخت، تير ك و مانند آن ،ممنوع است.
ماده 74-آموزش سواركاري به كارگران بايد زير نظر مربي كارآزموده و ماهر صورت گيرد و پيش از سواركاري بايد كليه لوازم سواركاري و جهاز اسب (تسمه ها، زين، دستجلوها يا افسار بندها و ركاب) مورد بازديد قرار گيرند و در صورت معيوب بودن سريعا تعويض گردند.
ماده 75- انتخاب دام جهت سواري كارگران بايستي متناسب با توان جسمي و مهارت افراد صورت گيرد.
ماده 76- اندازه ي زين و برگ و لوازم سواركاري بايد متناسب با اندازه اسب ، سواركار و ارگونوميك باشد.
ماده 77- سواركاري با اسب لخت (بدون زين) ممنوع است.
ماده 78- لباس سواركار بايد متناسب و كاملاً به اندازه باشد، تا از گير كردن به تجهيزات جلوگيري به عمل آيد.
بخش پنجم: سيلوها، مخازن و گودال هاي كود
ماده 79- ورود كارگران به گودال كود، انبار ذخيره كود مايع ، سيلوهاي خوراك، مخازن كارگاه ها و نيز حوضچه و استخر هاي تصفيه وپرورش ماهي و ميگو و مانند آن، بايد تحت نظارت مستقيم شخص آموزش ديده ديگري انجام گيرد.در ضمن اين افراد بايد متناسب با نوع كار مجهز به وسايل حفاظت فردي و تجهيزات كار در ارتفاع و امدادو نجات باشند.
ماده 80- در گودال هاي كود حيواني، مخازن لجن و گودالهاي سيلو كه گازها و مايعات قابل اشتعال وجود دارد، استعمال دخانيات، استفاده از شعله هاي باز و به كار بردن وسايل توليد جرقه و مانند آن ممنوع است.
ماده 81- گودال و محل تجميع كود بايد به گونه اي طراحي و اجرا شود كه از نفوذ شيرابه هاي آن به منابع آبي جلوگيري به عمل آيد.
ماده 82- تعميرات ضروري مانند جوشكاري در گودال هاي كود، سيلوها و مخازن بايد طبق آيين نامه هاي مصوب شوراي عالي حفاظت فني مربوطه، انجام گرفته و در شرايط تهويه كامل و اطمينان از نبود خطر انفجار و آتش سوزي صورت پذيرد.
ماده 83- تمام درهاي بين اتاق سيلو و طويله اصلي، غير از زمان كار در سيلو بايد بسته و مسدود باشد.
ماده 84- استقرار كارگران به هر شكل روي غلات و علوفه ي سيلوها، ممنوع است.
ماده 85- قبل از شروع به هم زدن و تخليه كود حيواني در گودال هاي كود و مخزن ذخيره كودهاي مايع غيرهوازي و مخازن كود زير ساختمان ها،غير از متصدي مربوطه ، افراد و دامها بايد تا زمان خروج و تخليه گازهاي سمي ، از محوطه خطر دور گردند. ضمنا نصب علائم هشدار دهنده مناسب در محل هاي مربوطه الزامي است.
فصل چهارم – ساير مقررات:
ماده 86- رعايت كليه اصول بهداشتي جهت پيشگيري از بيماري هاي دامي و مشترك انسان و دام بايد طبق موازين سازمان دامپزشكي كشور و وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشكي انجام گردد.
ماده 87- كارفرما مكلف است به نحوي محيط كار را ايمن سازي نمايد تا از انتقال بيماريهاي دامي و مشترك انسان و دام پيشگيري شود.
ماده 88- با عنايت به ماده 88 قانون كار جمهوري اسلامي ايران ،كليه اشخاص حقيقي ويا حقوقي كه به ساخت يا ورود و عرضه ماشين ها، دستگاه ها و تجهيزات مشمول اين آئين نامه مي پردازند مكلف به رعايت موارد ايمني و حفاظتي مناسب مي باشند.
ماده 89- به استناد مواد 91 و 95 قانون كار جمهوري اسلامي ايران ،مسئوليت رعايت مقررات اين آئين نامه بر عهده كارفرماي كارگاه بوده و در صورت وقوع هرگونه حادثه به دليل عدم توجه كارفرما به الزامات قانوني ،مكلف به جبران خسارات وارده مي باشد.
آیین نامه ایمنی در کارگاه های دامپروری.pdf