در اموزش های قبلی ، نظام سلامت ، ایمنی و محیط زیست HSE را معرفی کردیم. در ادامه به معرفی ۷ عنصر HSE بر اساس مدل OGP یا انجمن بین المللی تولید کنندگان نفت و گاز می پردازیم .
بر اساس این مدل نظام HSE از ۷ عنصر تشکیل شده است .
۱-رهبری و تعهد
- اعتقاد نیروی انسانی در همه سطوح سازمان و فرهنگ جاری در شرکت برای رسیدن به موفقیت نظام HSE
- تخصیص منابع مورد نیاز و ایجاد انگیزه
- ایجاد فرهنگ مناسب برای حمایت و مشارکت فعال کارکنان
- اهمیت دادن به ملاحظات HSE در تصمیم گیری های مدیریت
- قدر دانی از مجریان پس از دست یابی به اهداف
- تشویق کارکنان برای پیشنهادات سازنده
- پذیرش مسئولیت فردی و پاسخگویی برای اجرای HSE
۲- خط مشی و اهداف استراتژیک
- بیان دیدگاه ها ، مقاصد و خواسته های مدیریت و اصول عملکرد و اشتیاق ایشان نسبت به HSE ، ایمنی و محیط زیست
- تعیین اهداف جهت بهبود کارایی عملکرد HSE
- سازگار با اهداف و خط مشی شرکت مادر
- مرتبط با فعالیت ها ، محصولات و خدمات شرکت
- در دسترس بودن عموم
- الزام به رعایت قانون و قوانین مربوط در ان
- ملزم به کاهش ریسک ها تا پایین ترین حد ممکن
۳-سازمان، منابع و مستند سازی
- سازمان دهی نیروی انسانی ،منابع و مستند سازی برای کارایی عملکرد HSE
- تشریح مسئولیت ها و ساختار سازمانی
- به کار گیری نماینده یا نمایندگان مدیریت شایسته
- تخصیص منابع کافی برای اطمینان از اثر بخشی عملکرد HSE
- ایجاد و بهبود شایستگی و صلاحیت کارکنان
- اطمینان از برقراری نظام HSE در سازمان پیمانکاران
- ایجاد ارتباطات با ارکان مختلف سازمان و طرف های ذی نفع
- مستند سازی و کنترل مدارک مربوط به HSE
۴- ارزیابی و مدیریت ریسک
- چگونگی تعیین عوامل بالقوه اسیب رسان و ارزیابی ریسک های مربوطه برای تمام فعالیت ها / محصولات / خدمات و هم چنین کاهش این ریسک ها
- تعیین عوامل بالقوه اسیب رسان
- ارزیابی عوامل بالقوه اسیب رسان برجسته و اثرات انها
- مستند سازی عوامل و به کار گیری الزامات قانونی
- تعیین جزئیات اهداف و معیار کارایی عملکرد
- تعیین و ارزیابی اقدامات کاهش ریسک
۵- طرح ریزی
- سازمان باید روش های اجرایی برای شناسایی مداوم خطرات ، ارزیابی ریسک ها و اجرای اقدامات کنترلی را ایجاد کرده و برقرار نگه دارد .
- تمهیداتی برای دستیابی به اهداف و تحقق خط مشی
- یکپارچگی سرمایه در خرید تجهیزات
- تدوین دستور کار ها و رویه ها برای انجام مسئولیت ها
- مدیریت تغییر با توجه به الزامات HSE
- طرح ریزی برای مقابله و پاسخ به شرایط اضطراری
۶- استقرار و پایش
- فعالیت ها و وظایف باید بر اساس روش های اجرایی و دستور کار ها باشند و مرحله قبل و حین طراحی منطبق با خط مشی HSE توسعه یابند . هم چنین باید روش های اجرایی برای پایش عملکرد سلامت ، ایمنی و محیط زیست ایجاد و نتایج ان ثبت و نگهداری شوند .
- انجام فعالیت ها و وظایف در تمام سطوح بر اساس روش های HSE
- بازبینی منظم اهداف فعالیت ها ، رفتار ها ، ضایعات و پسماند ها
- ثبت سوابق حوادث ، شکایات ، بازرسی ها و اموزش
- گزارش وقایع و روی داد های موثر بر عملکرد HSE
- پیگیری وقایع طبق روش اجرایی مدون و مسئولیت های معین
۷- ممیزی و بررسی مجدد
- ارزیابی دوره ای به منظور اطمینان از صحت کارایی و اثر بخشی عملکرد سیستم و انجام اقدامات اصلاحی و پیش گیرانه
- ممیزی برای اطمینان از انطباق فعالیت ها با برنامه طرح ریزی شده
- تغییرات احتمالی خط مشی و اهداف در سایه تغییر محیط
- ایجاد تعهد برای تلاش در مسیر بهبود مستمر
- تخصیص منابع برای استقرار، حفظ و نگهداری
- بررسی مجدد برای استحکام تلاش ها برای بهبود HSE
- این نظام ، همانند بسیاری از نظام های مدیریتی دیگر، از چرخه دمینگ پیروی میکند. در ذیل مراحل PDCA در نظام HSE را معرفی می کنیم .
برنامه ریزی PLAN
شناسایی مخاطرات – ارزیابی و کنترل خطرات – شناسایی ، ارزیابی و کنترل جنبه ها زیست محیطی – اهداف و برنامه ها – الزامات قانونی و سایر الزامات
اجرا و پیاده سازی DO
ساختار و مسئولیتها – اموزش – ارتباطات – مستندات HSE – کنترل مستندات – کنترل عملیات – امادگی و واکنش در شرایط اضطراری
بررسی و ممیزی CHECK
پایش و اندازه گیری – عدم انطباق ها – اقدامات اصلاحی و پیش گیرانه – سوابق – ممیزی
اقدام DO
بازنگری مدیریت در خصوص عملکرد انجام شده و تصمیم برای بهبود و اصلاح