در اپیزود نهم از فصل دوم، در خصوص سیستم برچسب گذاری و قفل گذاری( LOTO)، نحوه ی طراحی و پیاده سازی آن در محیط کار صحبت میکنیم. اجزای اصلی LOTO و ویژگی‌هایی که باید داشته باشند در این اپیزود به بحث گذاشته می‌شوند.

​​​​​​​کلیات و ضرورت
شما قصد دارید از طریق یک سری تگ یا علامت و یک سری چفت و بست، در یک بازه ی زمانی مشخص مانع از استفاده از یک یا مجموعه ای از تجهیزات شوید. بهترین ابزار برای شما، لوتو(LOTO) خواهد بود. در ایالات متحده سالانه تعداد زیادی از حوادث مرتبط با نبود سیستم LOTO ثبت می گردد. LOTO تکنیکی برای جلوگیری از آزاد شدن انرژی‌های ناخواسته در محیط کار است. برخی از فرم‌های مختلف انرژی شامل الکتریکی، مکانیکی، هیدرولیکی، پنوماتیکی و شیمیایی می‌باشند. سیستم برچسب گذاری و قفل گذاری ( LOTO) از طریق ایجاد ساختاری منسجم، مانع از آزادسازی ناخواسته این انرژی ها می گردد. گام‌های مختلف جهت پیاده سازی سیستم LOTO شامل ایجاد راهنمای مناسب، تعیین انواع تجهیزات مورد نیاز، تامین تجهیزات مورد نظر، اجرای طرح و پایش سیستم LOTO می‌باشد.
خرید تجهیزات LOTO
در نظر گرفتن مواردی همچون جنس مناسب، عایقی، ضد ضربگی و موارد مشابه ضروری می‌باشد. همچنین توجه به المان‌های محیطی در زمان خرید تجهیزات LOTO ضروری می‌باشد. به منظور تعیین نوع تجهیزات مورد نیاز، انجام ارزیابی ریسک ضروری می باشد. همچنین توجه به نیازهای ضروری و اولویت بندی نیازها بایستی پیش از شروع فرایند خرید انجام پذیرد. در زمان تدوین مستندات مربوطه، توجه به شرح وظایف، مسئولیت ها، بایدها و نبایدها، تکنیک های مورد استفاده و نحوه ی پایش سیستم LOTO ضروری می باشد. اما گام های اجرایی LOTO شامل اطلاع رسانی، قطع جریان های انرژی، ایزولاسیون، قفل گذاری، تصدیق قفل گذاری، انجام فعالیت و در نهایت برداشتن قفل می باشد.
 
تعاریف
کارگر تحت تاثیر (Affected employee) کارگری که مسولیت عملیاتی برای تجهیزاتی دارد که برای آن Locked Out/Tagged out صورت می گیرد. کارگر مجاز (Authorized employee) کارگری است که دستورالعمل LOTO را روی تجهیزات اجرا می کند و یا هر کاری که روی تجهیزات دارای Locked Out/Tagged out انجام می دهد. منبع انرژی (Energy Source) هر منبع انرژی شامل – اما نه محدود به- الکتریکی، مکانیکی، هیدرولیکی، بادی، شیمیایی، حرارتی (بالای ۱۴۰ فارنهایت)، گازی، فنر، قطعات ماشین در ارتفاع، ثقل، فشار آب یا بخار. قفل گروهی (Group Lockout) قطع منبع انرژی توسط یک چفت و چندین قفل را قفل گروهی می نامند و زمانی استفاده می گردد که تکمیل فرایند تعمیرات نیازمند تایید چندین گروه کاری باشد. قفل زدن (Lockout) قراردادن قفل روی وسیله جدا کننده انرژی مطابق با دستورالعمل LOTO، برای تضمین اینکه وسایل جدا کننده انرژی و تجهیزات تحت کنترل نمی تواند در عملیات قرار بگیرند مگر اینکه قفل برداشته شود. وسایل قفل زدن (Lockout Device) هر وسیله ای نظیر قفل که برای نگه داشتن وسایل جدا کننده در شرایط ایمن بکار می رود و از انرژی دار شدن تجهیزات جلوگیری می کند.
 
 
اجزاء و نکات
از اجزای مختلف سیستم LOTO می توان به چفت ها، نقاط اتصال، تگ ها و بست ها اشاره کرد. به منظور نیازسنجی صحیح بایستی پیش از خرید ارزیابی ریسک مناسبی از تجهیزات انجام گردد. برای داربست ها میتوان از ابزاری تحت عنوان تگ داربست یا scoff tag استفاده نمود . این برچسب ها در سه رنگ قرمز، زرد و سبز مورد استفاده قرار می گیرند. برچسب های قرمز برای داربست های از رده خارج استفاده می گردند. برچسب های زرد برای داربست های مشکوک و مشروط مورد استفاده قرار میگیرند. برچسب های سبز برای داربست هایی مورد استفاده قرار میگیرند که هیچ مشکلی برای استفاده ندارند. برچسب ها بایستی با دوام بوده و نشان دهنده ی نوع خطر موجود در محیط باشند. تنها در زمان هایی سازمان مجاز است از برچسب استفاده کند که امکان نصب هیچ قفلی نباشد.
مواردی که باعث ناکارآمدی سیستم برچسب گذاری و قفل گذاری (LOTO) می گردند:
نبود الزامات قانونی و سازمانی بمنظور استفاده از برچسب گذاری و قفل گذاری. تمایل افراد به استفاده ی سریعتر از تجهیزات و انجام کارهای تعمیراتی. عدم راه اندازی فرهنگ درست در استفاده از قفل ها و برچسب ها . نبود تجهیزات و موارد لازم جهت انجام فرایند برچسب گذاری و قفل گذاری.
تخطی از برنامه LOTO منجر به اقدامات جدی است. یعنی حتما باید جریمه در نظر گرفته شود
انحراف از LOTO فقط با تصویب مکتوب سرپرست مجاز است. یعنی نباید لوتو زدن رو تعطیل کنید ! باید تا جایی که امکان وجود دارد این سیستم را جدی پیگیری چون جدی نگرفتن این سیستم به معنای کنسل کردن آن می باشد.
اگر هیچ راهی برای جانمایی قفل و قفل زدن وجود ندارد باید تجهیزات را خاموش کرد و حداقل برچسب نصب شود.
ماشین باید طوری طراحی شوند که قابلیت پذیرش و بکارگیری وسایل قفل را داشته باشند.
مدیریت باید برای فعالیت هایی که مستلزم استفاده از دستورالعمل LOTO هستند مشخص نماید و باید بطور مکتوب بیان شود.
تمام لوتو ها باید ثبت گردند. ، یعنی دفتری داشته باشید که سوابق تمام لوتوها در آن ثبت گردد.